Từ đầu tháng 4/2023, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030".
Theo đánh giá từ các chuyên gia, đây là lần đầu tiên Chính phủ đưa ra một chính sách phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân bài bản, với mục tiêu rõ ràng và giải quyết hàng loạt nút thắt lâu nay. Như việc yêu cầu các địa phương phải xác định rõ diện tích đất dành cho phát triển nhà ở xã hội; coi phát triển nhà ở xã hội là một chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội 5 năm, hàng năm của địa phương.
Sau gần 4 tháng đề án được đưa ra, những kết quả bước đầu đã xuất hiện, giúp nhiều người thu nhập thấp có thể "an cư lạc nghiệp".
Sau nhiều năm phải đi ở nhà thuê, niềm vui đã đến với vợ chồng anh Đông khi mới mua được 1 căn hộ nhà ở xã hội khang trang, có giá khoảng 700 triệu đồng tại TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định.
Anh Huỳnh Thanh Đông chia sẻ: "Lúc trước hai vợ chồng phải ở nhà thuê, chi phí phải tính chi phí sinh hoạt và tiền thuê, nhưng khi tích góp đủ mua một căn nhà ở thì đi làm cũng thoải mái hơn".
Kể cả ngay giữa Thủ đô, nhà ở xã hội vẫn là niềm mong mỏi của rất nhiều hộ gia đình. Vào tháng 5 vừa qua, hàng nghìn người đã xếp hàng bốc thăm để giành 1 suất mua tại dự án NHS Trung Văn, quận Nam Từ Liêm.
Nhiều dự án nhà ở xã hội tại các địa phương khác cũng đang được cấp tập triển khai. Như tại Quảng Ninh, dự án nhà ở xã hội đầu tiên đang được xây dựng tại khu dân cư đồi Ngân hàng. Hay tại Bắc Giang, nơi tập trung nhiều các nhà máy, khu công nghiệp, đã đặt mục tiêu đến năm 2025 sẽ xây dựng và hoàn thành 14 dự án nhà ở xã hội.
Ông Vương Tuấn Nghĩa, Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Bắc Giang cho biết: "Chúng tôi thành lập một tổ hỗ trợ cho nhà ở xã hội. Chúng tôi quan niệm gói hỗ trợ quan trọng nhất là gói thủ tục hành chính. Vì thế chúng tôi quy định rõ ràng thủ tục, để nhà đầu tư thấy việc thủ tục rành mạch, rõ ràng, nhanh chóng".
Để thúc đẩy việc phát triển nhà ở xã hội không chỉ cần cải tiến chính sách hay sự tham gia của các đơn vị đầu tư, mà giải ngân tín dụng cũng là một "nút thắt" quan trọng. Để tăng số lượng dự án được tiếp cận với với gói tín dụng, các địa phương cũng đưa ra kiến nghị cần nới lỏng các điều kiện cho vay.
Ông Vương Tuấn Nghĩa, Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Bắc Giang chia sẻ thêm: "Nên thay đổi điều kiện đỡ khắt khe hơn, nhất là giải phóng mặt bằng. Đối với các dự án nhà ở xã hội mà đòi hỏi phải giải phóng mặt bằng 100% là rất khó, thời gian giải phóng mặt bằng rất dài. Thứ 2 là Ngân hàng Nhà nước có thể xem xét lãi cho vay thấp hơn được không?".
Bà Phùng Thị Bình, Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Agribank cho biết: "Đến nay Ngân hàng đã ký hợp đồng tín dụng với 1 dự án ở Quảng Ninh với giá trị hợp đồng là 950 tỷ, đầu tháng 8 này tiếp tục giải ngân. Và Ngân hàng cũng đang tiếp cận với 1 số dự án khác…"
Giải ngân tín dụng cũng là một "nút thắt" quan trọng.
Tuy nhiên, vẫn còn ý kiến cho rằng, một số điều kiện cho người dân mua nhà xã hội đã không còn phù hợp. Bởi giá nhà xã hội đã tăng gần gấp đôi sau 5 năm, song cách xác định thu nhập thấp - điều kiện quan trọng để được mua nhà - vẫn như 8 năm trước. Nếu được thay đổi, sẽ tạo cơ hội cho nhiều người được tiếp cận nhà ở xã hội hơn, tránh tình trạng tiêu cực "làm đẹp" hồ sơ để đủ điều kiện mua nhà.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!