Đầu tuần này, các cuộc đàm phán Brexit đã chính thức khởi động giữa Anh và Liên minh châu Âu EU sau gần một năm người Anh đi bỏ phiếu đưa ra lựa chọn lịch sử, chia tay mái nhà chung EU. Quyết định tháng 6 năm ngoái chỉ dựa trên câu trả lời "có" hay "không", thế nhưng giờ đây, lại đặt nước Anh đứng trước vô số ngã rẽ không xác định, khi Chính phủ Anh phải chạy đua với thời gian để đạt được một thỏa thuận với EU cho kịp thời hạn, đặc biệt là sau kết quả bất lợi của Thủ tướng Theresa May trong cuộc bầu cử quốc hội vừa qua.
Trang Marketwatch mới đây, đã trích dẫn dự báo về 5 kịch bản mà người Anh có thể nhận được sau đàm phán, do Tập đoàn tài chính hàng đầu châu Âu Societe Generale đưa ra.
Theo Societe Generale, kịch bản "Brexit cứng" chiếm khả năng cao nhất tới 70%. Nguyên nhân là vì cả đảng Bảo thủ và Công đảng Anh, vốn chiếm tổng cộng 82% số phiếu trong cuộc tổng tuyển cử, đều có chung quan điểm kiểm soát nhập cư trong cương lĩnh tranh cử của mình, khiến Chính phủ Anh nhiều khả năng sẽ ưu tiên lựa chọn này trong các cuộc đàm phán. Điều này nghĩa là, Anh sẽ mất hoàn toàn quyền tiếp cận thị trường chung EU, đổi lại là quyền kiểm soát toàn bộ dòng người nhập cư vào lãnh thổ nước mình.
Tuy nhiên vẫn không thể phủ nhận khả năng về một Brexit mềm, vì áp lực từ phía doanh nghiệp đang đè nặng lên Chính phủ Thủ tướng May, đặc biệt là sau thất bại trong cuộc bầu cử sớm của bà May hôm 8/6.
Việc duy trì tư cách trong khối thị trường chung EU có vai trò rất quan trọng với kinh tế Anh, khi EU là thị trường xuất khẩu lớn nhất của xứ sở sương mù. Điều này dẫn tới kịch bản, Anh có thể đạt được thoả thuận với EU như tình trạng của Na Uy hiện nay, tức là ra khỏi EU nhưng vẫn là thành viên của Khu vực kinh tế châu Âu (EEA), giữ được quan hệ thương mại.
Tuy vậy Societe Generale cho rằng kịch bản này chỉ chiếm 15% vì rất khó để Anh chấp nhận 4 điều khoản tự do về hàng hóa, dòng vốn, dịch vụ, lao động của EU và nhất là tiếp tục đóng góp vào ngân sách chung.
Thủ tướng May từng nói, "Anh thà không đạt được thỏa thuận nào còn hơn một thỏa thuận tồi". Điều này để ngỏ khả năng Anh rời bàn đàm phán mà không có được bất kì thoả thuận nào về thương mại, an ninh và quốc phòng nếu hai bên vẫn tiếp tục căng thẳng như hiện nay. Societe Generale cho rằng kịch bản này vẫn chiếm 10%, vì kết quả bầu cử sớm dù bất lợi, nhưng không khiến Chính phủ Anh thừa nhận thế đứng yếu hơn của mình trong đàm phán.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!