Dạy học thích ứng với chương trình mới

Đón đầu các kỳ thi theo chương trình mới, các nhà trường ở Nghệ An đã chủ động thay đổi cách dạy, cách học, cách kiểm tra đánh giá nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, phù hợp với mục tiêu đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục phổ thông.

Đổi mới dạy học, cách đánh giá

Tiết học Ngữ văn của của cô giáo Nguyễn Thị Giang và các học sinh của lớp 7G - Trường Trung học cơ sở Mai Hùng (thị xã Hoàng Mai) với tiết học về Ca Huế được tổ chức theo hình thức bài tập nhóm. Theo đó, trước khi vào tiết học chính, các tổ trong lớp được giáo viên yêu cầu chuẩn bị các phiếu bài tập ở nhà để thảo luận nhóm. Trên cơ sở đó, vào tiết học chính thức, các nhóm trưởng sẽ lên trả lời bài tập, phản biện và nhận xét về phần chuẩn bị của các nhóm khác. Thông qua đó, giáo viên sẽ đánh giá được chính xác việc chuẩn bị bài tập, sự tìm tòi của từng nhóm học sinh, giúp các em thể hiện sự hiểu biết, khả năng hùng biện. Phần trả lời của từng nhóm cũng sẽ được giáo viên cho điểm và được xem là điểm thường xuyên của học kỳ.

Theo chương trình Giáo dục phổ thông 2018, ngoài điểm thi giữa kỳ và học kỳ, học sinh học môn Ngữ văn sẽ có thêm 4 điểm đánh giá thường xuyên. Trước đây, việc cho điểm chủ yếu thông qua các bài kiểm tra 15 phút, kiểm tra miệng, nay có thể được linh hoạt qua những bài tập thực hành như bài tập nhóm, bài tập cá nhân hoặc nếu học sinh hoạt động tốt trong một giờ học giáo viên cũng có thể khuyến khích cho điểm. Với cách cho điểm này, cô giáo Nguyễn Thị Giang cho rằng sẽ đánh giá học sinh một cách toàn diện, đồng thời tạo cơ hội để học sinh được phát huy năng lực bản thân, giúp các em có thêm động lực để cố gắng.

Thành phố Vinh là một trong những đơn vị đi đầu trong việc triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Việc đổi mới dạy và học được chú trọng khi các nhà trường khuyến khích giáo viên sử dụng các phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực, ứng dụng công nghệ thông tin; các bài học được xây dựng thành các hoạt động với mục tiêu, nội dung, sản phẩm học tập và cách thức thực hiện linh hoạt để giao cho học sinh thực hiện trong lớp học, ngoài lớp học, ở trường, ở nhà...

Bà Hoàng Phương Thảo - Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo Thành phố Vinh cho biết: "Nhờ thực hiện chương trình mới, kết quả học tập và rèn luyện của học sinh có nhiều chuyển biến tích cực. Qua đó, mục tiêu phát triển phẩm chất, năng lực của học sinh theo chương trình đã bước đầu khẳng định, tạo niềm tin trong giáo viên, học sinh, phụ huynh và xã hội".

Thích ứng với kỳ thi "mới"

Hiện nay, hai kỳ thi được quan tâm nhất là Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 và Kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông.

Chuẩn bị cho kỳ thi này, ngành Giáo dục Nghệ An đã có một bước thử khi tổ chức kỳ thi học sinh giỏi tỉnh dành cho học sinh 9 và lớp 12 với việc ra đề thi được thực hiện sát với hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Sau kỳ thi này, nhiều giáo viên và học sinh đánh giá cao những đổi mới của kỳ thi năm nay, nhất là trong cách ra đề. Các đề thi đã tiếp cận với mục đích của chương trình Giáo dục phổ thông mới, trong đó chú trọng vào việc phát huy năng lực của học sinh. Các câu hỏi trong đề thi đều có tính thực tế, ứng dụng cao, không nặng về tính toán, tạo hứng thú cho học sinh khi làm bài.

Năm học 2024 - 2025, tại Kỳ thi học sinh giỏi tỉnh lớp 9, toàn tỉnh đã có 45 em đạt giải Nhất, 365 em đạt giải Nhì, 222 em đạt giải Ba và 276 em đạt giải Khuyến khích; tại Kỳ thi học sinh giỏi tỉnh lớp 12, toàn tỉnh có 2.400/hơn 3.600 thí sinh dự thi đoạt giải, trong đó có 125 em được trao giải Nhất, 1.123 giải Nhì, 609 giải Ba và 629 giải Khuyến khích.

Những kết quả bước đầu của các kỳ thi học sinh giỏi cũng là cơ sở để Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An và các phòng chuyên môn có thêm kinh nghiệm để chuẩn bị cho các kỳ thi sắp tới. Trong quá trình tổ chức kỳ thi, giáo viên, học sinh và các nhà trường cũng có dịp cọ xát, trao đổi, học tập.

Ngoài ra, đón đầu kỳ thi theo chương trình mới, Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An đã yêu cầu các tổ chuyên môn, giáo viên chủ động xây dựng kế hoạch dạy học, ôn tập phù hợp với điều kiện từng trường, nhóm học sinh, phân loại trình độ học sinh để tổ chức ôn tập phù hợp. Bên cạnh đó, phải đa dạng hình thức và tăng số lần kiểm tra, đánh giá thường xuyên để đánh giá được quá trình, sự tiến bộ người học.

Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An cũng yêu cầu các bộ môn từng bước thực hiện biên soạn câu hỏi trắc nghiệm khách quan theo đánh giá năng lực thuộc dạng thức "trắc nghiệm đúng/sai", "trắc nghiệm trả lời ngắn" theo cấu trúc đề thi tốt nghiệp Trung học phổ thông năm 2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo để sử dụng trong dạy học và kiểm tra đánh giá. Sở đã mời chuyên gia Bộ Giáo dục và Đào tạo tập huấn cho toàn bộ giáo viên làm quen với cách ra đề, hướng dẫn xây dựng hệ thống câu hỏi để phục vụ công tác dạy học.

Ông Thái Văn Thành, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An cho biết: "Các kỳ thi là thước đo để đánh giá chất lượng dạy và học ở các nhà trường. Về phía ngành Giáo dục, năm nay sẽ thực hiện việc đánh giá đảm bảo chất lượng ở cả bậc Trung học phổ thông và Trung học cơ sở, từ đó nâng cao chất lượng dạy học ở các nhà trường và chuẩn bị cho các kỳ thi đảm bảo "dạy thật, thi thật và chất lượng thật".

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!