Luis Lens và Cesar Gimeno là hai thợ lặn nghiệp dư đã may mắn phát hiện một kho tiền La Mã cổ ngoài khơi đảo Portitxol – Tây Ban Nha vào ngày 24/8 vừa qua. Họ đã tìm thấy tổng cộng 8 đồng tiền vàng và nhanh chóng báo cáo cho đội ngũ các nhà khảo cổ học. Sau nhiều cuộc thăm dò, 45 đồng tiền tương tự nữa đã tiếp tục được tìm thấy ở cùng địa điểm trên. Các đồng tiền xu này ngay sau đó đã được nghiên cứu, phân tích kỹ lưỡng tại Viện Khảo cổ học và Di sản lịch sử. Kết quả cho thấy chúng đã tồn tại từ khoảng cuối thế kỷ thứ 4, đầu thế kỷ thứ 5.
Điều đáng ngạc nhiên ở phát hiện này là tình trạng bảo quản hoàn hảo đến bất ngờ của những đồng tiền được tìm thấy, đến nỗi các nhà nghiên cứu vẫn có thể đọc các chữ cái khắc trên chúng và từ đó tìm ra nguồn gốc của “kho báu” này. Tổng cộng 3 đồng có niên đại từ thời kì trị vì của Valentinian I, 7 đồng từ thời Valentinian II, 15 đồng từ Theodosius, 17 từ Arcadius, 10 từ Honorius và 1 đồng không xác định.
Bên cạnh những đồng xu, các nhà khảo cổ học cũng tìm thấy nhiều chiếc đinh, có thể làm từ đồng và nhiều mẩu chì từ một chiếc rương đã bị phá hủy nghiêm trọng. Jaime Molina Vidal – trưởng nhóm khảo cổ học đằng sau phát hiện này cho biết, đây là một trong những bộ tiền vàng lớn nhất được tìm thấy ở Châu Âu và chúng quả thực vô giá. Ông nhận định “kho báu” này có thể được cất giấu bởi một chủ đất tại địa phương trong nỗ lực bảo vệ chúng khỏi những kẻ xâm lược, cướp bóc. Tuy nhiên, người giấu những đồng xu này có thể đã qua đời trước khi có cơ hội tìm lại chúng, khiến chúng bị lãng quên và chôn vùi trong khoảng 1.500 năm.
Các đồng xu trong phát hiện kể trên sẽ được phục hồi và trưng bày tại Bảo tàng Dân tộc học và Khảo cổ học tại Xabia. Chính quyền địa phương sẽ tài trợ một khoản tiền khoảng 21.000 USD cho việc thăm dò thêm sau phát hiện này, cho phép Molina Vidal và đội khảo cổ của mình tiến hành thêm nhiều cuộc tìm kiếm nữa quanh khu vực “kho báu” mới được phát hiện.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!