Đã có rất nhiều nghiên cứu cho thấy việc tiếp xúc với không gian xanh hoặc chỉ đơn giản là ngắm nhìn cây xanh là tốt cho sức khỏe của chúng ta, nhưng còn nhiều lợi ích về sức khỏe hơn nữa khi chúng ta thực sự xắn tay áo và khám phá.
Một phân tích tổng hợp năm 2017 cho thấy làm vườn giúp tăng cường sức khỏe tinh thần, thể chất và xã hội, cũng như chức năng nhận thức.
Tại sao làm vườn tốt cho tâm hồn?
Theo chuyên gia làm vườn Toni Salter, còn được gọi là The Veggie Lady, việc làm vườn có thể giúp chúng ta gắn kết với hiện tại, giải phóng tâm trí và giảm căng thẳng.
Toni nói: "Những công việc đơn giản như tưới nước, trồng cây, trồng chậu, bón phân và loại bỏ những bông hoa tàn giúp chúng ta tập trung hơn là bị phân tâm bởi những suy nghĩ của chính mình".
Một đánh giá tài liệu cho thấy làm vườn làm giảm các triệu chứng lo lắng và trầm cảm, trong khi một báo cáo của UNSW cho thấy việc làm gốm trong vườn có thể giúp kiểm soát căng thẳng liên quan đến đại dịch.
Theo giáo sư sinh thái học thực vật Angela Moles, làm việc trên một mảng cỏ cũng rất thú vị. Giáo sư Moles nói: "Thực tế là bạn có thể thấy tác động của những gì bạn đã làm trong vườn ở dạng hữu hình ngay lập tức có thể rất bổ ích".
Giải tỏa tâm trí: Làm vườn có thể cải thiện sức khỏe tinh thần của bạn như thế nào?
Làm vườn giúp tăng cường thể chất cho người già và trẻ. Toni nói: Yêu cầu của việc chăm sóc một khu vườn thay đổi từ vất vả đến nhẹ nhàng, vì vậy có một nhiệm vụ phù hợp với mọi lứa tuổi và khả năng".
"Làm vườn cung cấp bài tập nhẹ nhàng cho những người muốn thực hiện nó một cách chậm rãi và cũng là một bài tập luyện nghiêm ngặt khi cắt cỏ, đào và xẻng" - Toni nói thêm.
Theo một nghiên cứu của Hoa Kỳ, những người lớn tuổi đắm mình trong các hoạt động làm vườn có thể vận động thể chất vừa phải để giữ dáng và giữ cho đôi tay nhanh nhẹn, khỏe mạnh. Trong khi một nghiên cứu khác cho thấy để trẻ em tham gia vào các công việc như cào và đào đất là một cách tuyệt vời để giữ cho họ bận rộn và thúc đẩy hoạt động thể chất từ cao đến trung bình của họ.
Cách làm vườn có thể thúc đẩy các mối quan hệ xã hội
Theo Giáo sư Moles, niềm vui của việc làm vườn không nhất thiết chỉ giới hạn ở sân sau của bạn. Cô ấy nói: "Làm vườn trên dải đất tự nhiên của bạn, trong một khu vườn cộng đồng, trong một khu vườn chung - chẳng hạn như khu vườn trong khu chung cư của bạn hoặc làm việc trong một nhóm chăm sóc cây bụi tại địa phương có thể rất tuyệt vời".
Một nghiên cứu về các khu vườn cộng đồng ở Melbourne cho thấy các thành viên được tăng cường kết nối xã hội, gắn kết xã hội và hỗ trợ xã hội. Giáo sư Moles nói: "Bạn không chỉ nhận được những lợi ích về sức khỏe thể chất và tinh thần mà còn có thể xây dựng mối quan hệ với những người trong khu phố của mình và cảm thấy như bạn đang đóng góp cho sự thịnh vượng của cộng đồng".
"Gần đây tôi đã chuyển đến một nơi ở mới và thay đổi dải thiên nhiên của chúng tôi từ một bãi cỏ cát bị xói mòn buồn bã thành một mảng thực vật bản địa tươi tốt. Trong khi tôi làm điều này, rất nhiều người trong khu phố của chúng tôi đã dừng lại khi họ đi ngang qua, đặt câu hỏi về những gì tôi đang trồng, cho tôi đủ loại phản hồi tích cực và đề nghị cắt cành từ khu vườn của chính họ".
Làm vườn có thể bảo vệ bộ não của bạn
Tỉa cây ăn quả, thu dọn lá hoặc thay chậu cho cây xương rồng giúp cải thiện diện mạo khu vườn của bạn, nhưng có bằng chứng cho thấy việc này cũng có thể tăng cường chức năng nhận thức của bạn và có thể giảm nguy cơ sa sút trí tuệ.
Tận hưởng những lợi ích dinh dưỡng từ khu vườn của riêng bạn
Các sản phẩm cây nhà lá vườn không chỉ ngon hơn bằng cách nào đó khi bạn hái từ vườn của mình. Và bạn cũng có khả năng ăn nhiều hơn những gì tốt lành mà bạn đã trồng, vì nghiên cứu cho thấy những người trưởng thành làm vườn ăn nhiều trái cây và rau quả hơn những người không làm vườn.
Mặc dù thật hài lòng khi biết sản phẩm của bạn đến từ đâu, nhưng các chuyên gia cảnh báo rằng vẫn cần lưu ý những vấn đề về an toàn thực phẩm, chẳng hạn như tránh sử dụng hóa chất, chỉ sử dụng nước sạch và trồng cây ở khu vực mà động vật không có khả năng ị.
Cách để bắt đầu làm vườn
Có rất nhiều lợi ích sức khỏe liên quan đến việc chăm sóc một khu vườn và Giáo sư Moles có những lời khuyên sau đây để giúp bạn bắt đầu:
- Các loại cây khác nhau phát triển mạnh ở những nơi khác nhau, vì vậy hãy bắt đầu bằng cách tìm kiếm xung quanh những gì phát triển tốt ở khu vực địa phương của bạn.
- Bắt đầu từ việc nhỏ - đừng cố gắng giải quyết toàn bộ khu vườn cùng một lúc - thực hiện từng khu vực sẽ bổ ích hơn nhiều và cho phép bạn lên kế hoạch cho không gian sẽ như thế nào.
- Xin lời khuyên từ những người có chuyên môn về làm vườn – bao gồm cả những người ở vườn ươm, những người bạn có khu vườn đẹp – và nếu bạn có một câu hỏi cụ thể, người dùng internet có thể rất hữu ích.
- Xem liệu hội đồng địa phương của bạn có điều hành một vườn ươm hay không – những vườn ươm này thường có những loại cây rất phù hợp với khu vực của bạn và thường rẻ hơn nhiều so với những cây ở các vườn ươm thương mại.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!