Tặng hoa, tặng quà cho thầy cô giáo nhân các ngày lễ tết, từ lâu đã là một nét văn hóa trong truyền thống tôn sư trọng đạo của người Việt Nam và cũng xuất hiện trong văn hóa của một số quốc gia trên thế giới. Thế nhưng, trong những năm gần đây, ở nước ta, nét đẹp văn hóa này lại nhuốm một màu sắc khác mà khi nói đến, hầu hết mọi người đều phải thở dài. Muốn hay không muốn thì những
món quà và những bó hoa tặng thầy cô ngày càng nặng hơn - cả nghĩa đen và nghĩa bóng, cả trong lòng người cho và người nhận. Ở TP.HCM, trong dịp 20/11 năm nay, một số động thái của một vài đơn vị giáo dục đã cho thấy, có thể có những cách cho và nhận nhẹ nhàng, ý nghĩa hơn.
Từ hơn 1 tuần qua, trước cổng trường THCS Hoàng Lê Kha, Q6, TP.HCM đã xuất hiện một bảng thông báo. Mới nhìn, bảng thông báo không có gì đặc biệt nhưng khi đọc vào nội dung, nó khiến người xem bất ngờ vì có nội dung là dịp 20/11 năm nay, các thầy cô trường Hoàng Lê Kha không nhận hoa, không nhận quà, không tổ chức liên hoan, không vận động thu tiền mà chỉ xin các mạnh thường quân, quý phụ huynh, nếu có lòng, hãy đóng góp vào “Hũ gạo nghĩa tình” để giúp đỡ trẻ em bị ung thư.
Bà Lê Thị Thu Nguyệt - Phụ huynh học sinh Trường THCS Hoàng Lê Kha chia sẻ: “Lúc đầu đọc thông báo này, một số phụ huynh cũng ngẩn người, phải đọc kỹ từng câu nhưng đến câu kết thì rất là vui. Mình không biết có trường nào khác làm như vậy hay không nhưng nghĩa cử cao đẹp này khiến ai cũng thấy cảm kích”.
Cũng chính vì mang nhiều ý nghĩa nên ngay khi được công khai, nội dung thông báo của trường Hoàng Lê Kha đã được phụ huynh và học sinh nhiệt tình hưởng ứng. Hũ gạo nghĩa tình của trường dự kiến nhận được 50 triệu đồng thì thực tế trong tuần đầu đã thu được hơn 70 triệu đồng. Cái được lớn nhất của hoạt động này không chỉ là việc cho và nhận quà 20/11 đối với các thầy cô đã diễn ra ý nghĩa mà nó lớn hơn thế khi gợi mở cho học sinh của nhà trường cách thể hiện lòng nhân ái.
Em Châu Huệ Mai - Học sinh lớp 9/1 Trường THCS Hoàng Lê Kha nói: “Con nghĩ thông báo này rất hợp lý trong tình trạng thiên tai, bão lụt hiện nay mà đất nước đang phải gánh chịu. Trong khi những bệnh nhi ung thư không có tiền chữa trị thì việc không tặng hoa, tặng quà để đóng góp cho các em là một hành động cao đẹp và thiết thực”.
Cô giáo Vũ Ngọc Hằng - Phó Hiệu trưởng cho biết: “Mô hình hũ gạo nghĩa tình không phải lần đầu tiên nhà trường thực hiện. Lúc đề xuất cũng sợ phản ứng của phụ huynh nhưng trái lại, chúng tôi được sự ủng hộ rất tích cực. Qua đó, chúng tôi nhận thấy những gì mình làm là đúng hướng”.
Sự cân nhắc của Ban giám hiệu trường Hoàng Lê Kha trong cách tổ chức nhận quà ngày 20/11 cho thấy không dễ để thay đổi một cách nghĩ, một cách làm, nhất là khi nó gắn với truyền thống và với nhân thế. Tuy vậy, cũng tại TP.HCM, đây cũng là năm thứ 2 Sở GD-ĐT thành phố công khai việc chỉ nhận thiệp điện tử trong dịp kỷ niệm ngày Nhà giáo Việt Nam. Nhờ cách làm này, từ chỗ có thể nhận được 200 - 300 lẵng hoa như năm trước, con số này năm nay đã giảm còn ¼, tiết kiệm hàng trăm triệu đồng cho các đơn vị.
Ông Nguyễn Tiến Đạt, Bí thư Đảng ủy, Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TPHCM nhận định: “Tôi nghĩ có nhiều hình thức thể hiện giữ được sự đoàn kết, hợp tác, tình cảm, chia sẻ lẫn nhau mà vẫn tiết kiệm cho ngân quỹ của các đơn vị cũng như thực hiện chính sách tiết kiệm của Chính phủ hiện nay trong điều kiện kinh tế VN đang khó khăn”.
Những ngày Nhà giáo VN ý nghĩa, tiết kiệm. Những cách cho và nhận ghi dấu đẹp trong tim của những cô cậu học trò là điều mà những ai trân trọng sự nghiệp giáo dục nước nhà luôn hướng tới. Hai cách gợi về cho và nhận trong câu chuyện này chắc chắn không phải là khó tìm thấy trong những ngày 20/11 về sau.