Có vẻ khó khăn khi nghĩ về những gì sẽ xảy ra với cơ thể của bạn sau khi bạn chết, nhưng lựa chọn hiến tặng nội tạng và mô của bạn là một quyết định quên mình và đáng giá có thể cứu sống một ai đó.
Cấy ghép nội tạng hoạt động như thế nào?
Cấy ghép nội tạng là một trong những tiến bộ lớn nhất của y học hiện đại. Họ đã được tiên phong trong những năm 1960 và tiếp tục cứu sống hàng chục nghìn người mỗi năm.
Bằng cách trở thành người hiến tặng, bạn đồng ý cung cấp nội tạng của mình cho những người có nội tạng bị hỏng hoặc bị tổn thương do bệnh tật hoặc thương tích. Khi bạn qua đời, các bác sĩ sẽ đánh giá khả năng đủ điều kiện hiến tặng của bạn dựa trên tiền sử bệnh và tuổi của bạn.
Nếu các cơ quan của bạn được coi là phù hợp, bước tiếp theo là kết hợp việc hiến tặng của bạn với một người trong danh sách chờ ghép tạng. Điều này dựa trên nhiều yếu tố, chẳng hạn như nhóm máu, loại nội tạng và kích thước, tình trạng khẩn cấp về y tế, thời gian đã có trong danh sách chờ và khoảng cách địa lý giữa người hiến và người nhận.
Nội tạng được cung cấp cho trung tâm cấy ghép để điều trị cho ứng viên được coi là phù hợp nhất. Sau đó, nhóm cấy ghép quyết định chấp nhận hay từ chối nội tạng dựa trên các tiêu chí của riêng họ. Nếu nhóm nghiên cứu từ chối nội tạng, bệnh nhân phù hợp nhất tiếp theo sẽ được liên hệ. Quá trình tiếp tục cho đến khi nội tạng được đặt cùng với người nhận.
Hiến tạng giúp ích gì cho người khác?
Hơn 100.000 người ở Hoa Kỳ đang nằm trong danh sách chờ ghép nội tạng và cứ chín phút lại có một người mới được thêm vào danh sách. Khoảng 39.000 ca cấy ghép đã được thực hiện vào năm 2020, nhưng điều đó khiến nhiều người nhận hy vọng phải chờ đợi đến lượt mình. Thật không may, nhiều người không bao giờ nhận được cuộc gọi rằng một khoản đóng góp phù hợp đã được tìm thấy. Trên thực tế, khoảng 17 người chết mỗi ngày vì thiếu nội tạng hiến. Một lý do khiến nguồn cung nội tạng của người hiến vẫn thiếu là bởi vì chỉ có 3 trong số 1.000 người chết theo cách có thể thực hiện được việc hiến tạng.
Nhiều bộ phận được cấy ghép tồn tại suốt cuộc đời của bệnh nhân, nhưng nhiều bộ phận thì không. Tuổi thọ của việc cấy ghép phụ thuộc vào nhiều yếu tố, chẳng hạn như thời gian nội tạng bên ngoài cơ thể con người, người hiến tặng còn sống hay đã qua đời và sức khỏe chung của người nhận. Tuy nhiên, các cơ quan được cấy ghép thường mang lại cho người nhận cuộc sống một thập kỷ hoặc hơn mà nếu không, họ sẽ không có được.
Những cơ quan nào có thể được cấy ghép?
Một người hiến tặng nội tạng duy nhất có thể cứu sống 8 người — và ảnh hưởng tới 75 người nếu họ cho giác mạc. Dưới đây là danh sách nhiều cơ quan có thể được cấy ghép.
- Thận
- Trái tim
- Gan
- Phổi
- Tuyến tụy
- Ruột
Có lý do gì để không trở thành một người hiến tặng nội tạng?
Một con số khổng lồ 95% người Mỹ ủng hộ việc hiến tặng nội tạng, nhưng chỉ 60% thực sự được đăng ký. Bạn có thể ngần ngại trở thành một người hiến tặng nội tạng nếu bạn đã nghe thông tin sai lệch về nó trong quá khứ.
Bạn có thể giúp người thân của mình chữa khỏi bệnh: Nhiều gia đình của những người hiến tạng có được sự bình an khi biết gan hoặc tuyến tụy của người thân của họ đã giúp cứu người khác.
Bạn sẽ là anh hùng: Nội tạng được hiến tặng là cơ hội sống thứ hai cho người bị bệnh phổi hoặc suy thận. Quyết định hào phóng của bạn mang lại cho người nhận và gia đình của họ lý do để ăn mừng và tôn vinh bạn sau khi bạn qua đời.
Hầu hết mọi người - không phân biệt tuổi tác, chủng tộc hay giới tính - đều có thể trở thành người hiến tạng. Hãy cho gia đình và những người thân yêu khác biết ý định hiến tạng của bạn để họ có thể thực hiện mong muốn của bạn sau khi bạn qua đời. Điều này đặc biệt quan trọng nếu bạn đã chỉ định ai đó đưa ra quyết định chăm sóc sức khỏe cho bạn nếu bạn không thể tự mình làm như vậy.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!