Vào khoảng 4h sáng, mặt trời vẫn chưa xuất hiện nhưng ở chợ nổi phá Tam Giang, hàng chục chiếc thuyền của bà con ngư dân đã có mặt ở đầm để đánh bắt thủy sản, chuẩn bị cho phiên chợ sáng. Với những dân chài trên chợ nổi, thuyền cũng là nhà. Trong lúc những cặp vợ chồng ngư dân đang bận rộn với công việc kéo lưới ở phía đầu mũi thuyền, các em nhỏ vẫn đang ngủ ngon giấc bên trong chiếc thuyền nhỏ. Trẻ em ở làng chài dường như ngoan hơn để bố mẹ còn đánh bắt thủy sản, mưu sinh cho cuộc sống.
Chợ nổi Tam Giang đã tồn tại hàng trăm năm qua. Từ địa điểm mua bán cá của một làng ngư nghiệp, dần dần nơi đây đã trở thành điểm họp chợ cho cả vùng đầm phá.
Điều đặc biệt nhất của chợ nổi trên phá Tam Giang là những loài thủy sản đặc hữu của vùng đầm phá nước lợ lớn nhất khu vực Đông Nam Á. Đây cũng là nguồn sinh kế chính của hàng nghìn hộ dân làm nghề chài lưới nơi đây. Thủy sản nước lợ nức tiếng thơm ngon bởi vừa có vị ngọt ngào của nước ngọt, vừa mặn mòi vị biển. Cá, tôm, cua ở đâu cũng có, nhưng có lẽ thủy sản sống ở vùng nước lợ đầm phá Tam Giang được xem là ngon nhất vì vừa có vị mặn và ngọt, lại béo và thơm, chế biến được nhiều món ăn từ dân dã đến sang trọng.
Ở chợ nổi này người bán cũng rất đa dạng, điều này cho thấy nét văn hóa đặc sắc ở vùng đất này đã có từ lâu và trở thành thói quen của ngư dân cùng sông nước Tam Giang. Không chỉ hình thành để buôn bán, phiên chợ này còn là nơi trao đổi, sinh hoạt của những người dân vùng sông nước với nhiều điều thú vị.
Thành quả sau một đêm quăng chài, thả lưới của người dân là các loại thủy sản phong phú. Cứ ngỡ sẽ ồn ào, nhưng trên thực tế chợ chỉ họp rất nhanh rồi vội vã tan. Thương lái nhanh tay thu mua, dân chài tranh thủ bán tươi rồi thu xếp lưới trở về nhà bắt đầu cho công việc của một ngày mới.
Không như những chợ khác, chợ nổi trên phá Tam Giang của huyện Quảng Điền luôn diễn ra êm ả nhưng không kém phần sinh động bởi chợ nổi này được tổ chức theo kiểu "chợ đuổi", người mua rong chèo đuổi theo người khai thác, cũng là người bán để mua hàng. Tại đây không có tiếng tranh cãi, ồn ào trả giá bởi việc mua bán đã diễn ra thường xuyên, tất cả đều quen biết nhau. Người mua có thể là các thương lái đi gom hàng từ từng thuyền rồi đưa về các chợ, hoặc đóng vào thùng gửi đi nhiều tỉnh thành khác, nhưng cũng có thể là những người dân muốn đến mua tại đây để có giá rẻ và tươi ngon hơn.
Phiên chợ sáng trên phá Tam Giang đã trở thành nét đẹp văn hóa của vùng đầm phá TT - Huế. Do đó, nhiều công ty du lịch đã tổ chức các tour khám phá phiên chợ độc đáo này, mang đến cho khách du lịch những trải nghiệm mới lạ về tập quán sản xuất cũng như cuộc sống thường nhật của cư dân vùng đầm phá.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!