Đoạn sông Citarum chảy qua làng Majalaya, trên đảo Java, nước sông đen ngòm, rác thải chất đầy hai bên bờ, bốc mùi nồng nặc. Với chiều dài 300km, nước từ sông Citarum đang được cung cấp trực tiếp cho những khu vực đông dân trên đảo Java.
Khoảng 30 triệu người đang sống dựa vào nguồn nước sông để làm thủy điện, nước tưới, giặt giũ, tắm gội và thậm chí cả uống. Tuy nhiên, hầu hết các chỉ số đo được trên sông đều ở mức độ nguy hiểm như hàm lượng chì cao gấp hàng trăm lần tiêu chuẩn nước uống an toàn.
Nước sông Citarum đen ngòm.
Bà Nurhayati - người dân làng Majalaya - nói: "Nguồn nước trong làng bị ô nhiễm bởi nước sông bốc mùi như mùi dầu mỡ. Thỉnh thoảng nước còn có màu đỏ quạch và ngấm vào giếng nước trong làng".
Ông Supriyad là một nông dân cũng sống phụ thuộc vào nguồn nước của sông Citarum. Ông thường phải dùng nước sông chứa đầy hóa chất độc hại và chất thải động vật để tưới cho ruộng lúa nhỏ, vốn là sinh kế duy nhất cho gia đình 6 người của mình. Năng suất lúa của nông dân ở Tây Java giảm 2/3, thậm chí mất trắng do dùng nước ô nhiễm từ sông Citarum để canh tác.
"Vào mùa mưa, nước bị ô nhiễm nặng, chân tay tôi thường bị ngứa còn mùa màng thì thất bát" - ông Supriyad nói.
Hàng tấn chất thải phần lớn chưa qua xử lý được đổ xuống sông Citarum mỗi ngày.
Theo thống kê có khoảng 2.000 nhà máy dệt được xây dựng gần sông Citarum, cung cấp nhiều công ăn việc làm cho người dân nhưng nó đi kèm với cái giá rất lớn khoảng 280 tấn chất thải phần lớn chưa qua xử lý được đổ xuống sông mỗi ngày. Hơn nữa, việc người dân vứt rác trực tiếp xuống sông cũng gây bức tử sông Citarum.
Rất nhiều loại hóa chất độc hại như thủy ngân, chì, asen đều có trong nước sông. Điều này thực sự gây nguy hiểm đối với sức khỏe của người dân.
Ông Deni Riswandani - người đứng đầu Tổ chức bảo vệ môi trường - nói: "Tôi rất buồn khi chứng kiến những người thân, những người hàng xóm của mình đang mắc phải những căn bệnh do rác thải hóa học gây ra. Chúng tôi đã báo cáo những vấn đề này với chính quyền địa phương".
Cách đây một thập kỷ, sông Citarum đã bị Ngân hàng Thế giới đánh giá là con sông ô nhiễm nhất thế giới và được xếp ngang hàng với những con sông ô nhiễm hàng đầu thế giới như sông Hằng của Ấn Độ, sông Mississippi của Mỹ và sông Hoàng Hà của Trung Quốc.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!