Sau niềm vui vô bờ là sự thất vọng tột cùng khi biết mình không thực sự mang thai. Mặt khác, kết quả thử thai dương tính giả khi bạn đang cố gắng không để mang thai có thể rất nghiêm trọng: bạn hoảng loạn đi khám chỉ để biết rằng mình thực ra không có thai và đã lo lắng vô ích.
Rất may, kết quả thử thai dương tính giả là rất hiếm gặp, nhưng chúng có thể xảy ra. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến nhất.
Thứ nhất, việc thử thai tại nhà hoạt động như thế nào?
Việc thử thai tại nhà kiểm tra hoóc-môn hCG. hCG là viết tắt của gonadotropin màng đệm người, được cơ thể tạo ra trong thai kỳ. Ngay sau khi trứng được thụ tinh bám vào niêm mạc tử cung, bánh rau sẽ hình thành và tạo ra hCG. Xét nghiệm máu có thể phát hiện hCG khoảng 11 ngày sau khi thụ thai, còn xét nghiệm nước tiểu có thể phát hiện ra nó từ 12 đến 14 ngày sau khi thụ thai. Nồng độ hCG thường tăng gấp đôi cứ sau mỗi 72 giờ trong 8 đến 11 tuần mang thai. Sau đó, nó vẫn ổn định và giảm sau khi sinh.
Que thử thai tại nhà được thiết kế để phát hiện hCG trong nước tiểu. Nếu có sự hiện diện của hoóc-môn này, nó sẽ kích hoạt phản ứng hóa học và que thử sẽ báo hiệu rằng bạn đang mang thai. Nếu không có hCG, que thử sẽ cho biết bạn không có thai. Trên nhiều loại que thử, hai vạch có nghĩa là bạn có thai và một vạch có nghĩa là bạn không có thai - nhưng điều này tùy thuộc vào thương hiệu của que thử. Một số que thử sử dụng dấu cộng và dấu trừ. Một số que thử thai kỹ thuật số có một màn hình hiển thị rõ ràng "có thai" hoặc "không có thai".
Thông thường, việc thử khá dễ dàng. Hầu hết các xét nghiệm thử thai tại nhà đều khẳng định độ chính xác khoảng 99%. Thường thì siêu âm không thể phát hiện có thai cho đến tuần thứ 5 hoặc 6 - khi túi ối xuất hiện lần đầu tiên và đó là lý do tại sao các xét nghiệm tại nhà rất hữu ích. Nhưng đôi khi, các yếu tố khác có thể gây nhiễu kết quả thử thai và báo rằng bạn có thai trong khi thực sự không có.
Dưới đây là những lý do rất có thể khiến bạn có kết quả thử thai dương tính giả:
1. Để que thử quá lâu rồi mới xem kết quả.
Nếu bạn sử dụng que thử thai tiêu chuẩn với các chỉ báo vạch, điều quan trọng là phải xem kết quả trong khung thời gian được hướng dẫn. Nếu bạn để nó quá lâu trước khi xem kết quả, nước tiểu trên que thử có thể bay hơi và làm cho nó trông giống như có hai vạch thay vì chỉ một vạch. Thường thì mọi người sẽ thấy những vạch bay hơi khi nước tiểu bắt đầu bay hơi. Điều này có thể khiến que thử trông giống như có một vạch thứ hai mờ nhạt – giống như dương tính - nhưng thực ra chỉ có một.
Cách tốt nhất để tránh điều này: Đọc hướng dẫn của que thử thai và làm đúng theo nó. Ví dụ, nhãn hiệu que thử thai phổ biến First Feedback, hướng dẫn người dùng đợi ba phút sau khi làm, sau đó xem kết quả càng sớm càng tốt.
2. Que thử thai hết hạn.
Lý do phổ biến thứ hai khiến nhiều người bị dương tính giả là vì que thử đã hết hạn. Khi một que thử đã quá đát, hóa chất phát hiện hCG không phải lúc nào cũng hoạt động như bình thường và bạn có thể dễ bị đọc sai kết quả. Que thử có thể hết hạn và cơ hội dương tính giả tăng lên.
3. Thuốc hỗ trợ sinh sản làm tăng mức hCG.
Nếu bạn thử thai quá sớm sau khi uống thuốc hỗ trợ sinh sản có chứa hCG, giống như một số thuốc tiêm được dùng trong quy trình thụ tinh trong ống nghiệm, bạn có thể nhận được kết quả dương tính giả.
Điều này xảy ra với những phụ nữ đang rất mong có thai cố gắng thụ thai, họ hay làm xét nghiệm thai sớm và thấy kết quả dương tính, một điều rõ ràng rất phấn khởi lúc đầu. Nhưng nó có thể chỉ là kết quả của loại thuốc hỗ trợ sinh sản mà họ đã dùng.
4. Đã bị sẩy thai rất sớm.
Bạn có thể thấy kinh nguyệt vài ngày sau khi thử thai dương tính và cho rằng mình có kết quả dương tính giả. Tuy nhiên, có thể bạn đã mang thai nhưng bị sảy thai từ rất sớm. Không phải là xét nghiệm sai, nó hoàn toàn chính xác trong việc phát hiện hoóc môn hCG. Chỉ có điều thật không may, đây không phải là một thai kỳ khỏe mạnh..
Hầu hết các trường hợp sảy thai xảy ra trong 13 tuần đầu tiên của thai kỳ, và mặc dù không có số liệu thống kê thực tế, ước tính nhiều trường hợp sảy thai xảy ra trước khi người phụ nữ thậm chí biết mình có thai. Một thai kỳ “hóa học” xảy ra khi thai bị mất ngay sau khi làm tổ. Thông thường, những trường hợp này là do bất thường nhiễm sắc thể ở trứng được thụ tinh. Mang thai “hóa học” chiếm 50 đến 75% số các trường hợp sảy thai.
Những người mang thai hóa học thường thấy ra máu (khi sảy thai) ngay trong khoảng thời gian dự kiến có kinh nguyệt, đó là lý do tại sao bạn dễ cho rằng mình vừa có kết quả xét nghiệm dương tính giả.
5. hCG còn sót lại trong cơ thể sau khi sinh hoặc sảy thai.
Sau khi sinh con hoặc sảy thai, hCG có thể tồn tại trong cơ thể trong nhiều tháng. Hội Thai nghén Mỹ ước tính phải mất bốn đến sáu tuần để mức hCG trở lại bình thường sau khi người phụ nữ bị sảy thai. Điều này là do một phần bánh rau có thể sót lại trong cơ thể và tiếp tục tạo ra hCG trong một thời gian ngắn. Miễn là có các tế bào bánh rau phát triển trong người phụ nữ, xét nghiệm này có thể dương tính.
6. Thai ngoài tử cung.
Thai ngoài tử cung xảy ra khi trứng được thụ tinh phát triển bên ngoài tử cung, thường là trong ống dẫn trứng, thay vì bên trong tử cung. Tuy nhiên, thai ngoài tử cung cũng có thể xảy ra ở các khu vực sinh sản khác như buồng trứng hoặc cổ tử cung. Thai ngoài tử cung không thể sống được vì phôi không nằm trong tử cung, nơi nó có thể lớn lên và phát triển. Nhưng phôi vẫn sẽ tạo ra hCG, có thể dẫn đến kết quả thử thai dương tính giả.
Theo Bệnh viện Mayo Clinic, thai ngoài tử cung có thể đe dọa tính mạng. Hãy đi khám ngay ngay nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng sau đây:
- Đau dữ dội ở bụng hoặc vùn chậu khi mang thai
- Ra máu âm đạo (bất thường)
- Chóng mặt hoặc choáng váng nghiêm trọng
- Bất kỳ triệu chứng nào khác khiến bạn cảm thấy lo lắng
Nếu có kết quả thử thai dương tính, điều tốt nhất nên làm là tham khảo ý kiến bác sĩ.
Bác sĩ sản phụ khoa có thể thực hiện xét nghiệm máu để kiểm tra thêm nồng độ hCG và loại bỏ khả năng sai sót của việc thử thai. Các bác sĩ quan niệm thử thai thai tại nhà như một "xét nghiệm sàng lọc" - còn xét nghiệm máu là một xét nghiệm chẩn đoán thực sự có thể xác nhận bạn có thai hay không. Nếu xét nghiệm máu xác nhận bạn đang mang thai, bác sĩ có thể tiếp tục theo dõi nồng độ hCG trong máu để đảm bảo thai phát triển bình thường trước khi siêu âm cho biết thêm chi tiết.
Và nếu bạn có kết quả thử thai âm tính, hãy biết rằng cũng có thể có kết quả âm tính giả. Nếu bạn thử thai tại nhà quá sớm, nó có thể không phát hiện ra hoóc môn hCG. Nhưng, như đã giải thích ở trên, hoóc-môn này sẽ tăng gấp đôi sau mỗi 72 giờ với một thai kỳ khỏe mạnh. Càng chờ đợi lâu, bạn càng có nhiều khả năng phát hiện mang thai. Các bác sĩ khuyên nên thử thai lại hai ngày sau đó để kiểm tra lại.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!