Bên cạnh những món ăn truyền thống, dân dã, khiến thực khách đắm chìm trong hương vị thì cũng có vô vàn các đặc sản quý hiếm, độc đáo, dù có bỏ tiền triệu cũng không dễ được thưởng thức.
Nòng nọc
Sau những cơn mưa lớn đầu mùa, ở nhiều con suối trên núi Ngọc Linh (huyện Nam Trà My, Quảng Nam) bắt đầu sinh sản ra nòng nọc. Đây cũng là thời điểm người dân Xê Đăng vào mùa đi "săn".
Để bắt được nòng nọc, người Xê Đăng thường đi vào lúc đêm xuống. Có khi chỉ trong vòng 30 phút ngắn ngủi, người ta đã bắt được cả trăm con nòng nọc. Con nào con nấy to bằng ngón tay, tươi roi rói.
Đây cũng là món nhậu khoái khẩu của các quý ông hay thực phẩm bổ dưỡng dành cho người già và phụ nữ sau sinh. (Ảnh: dammedulich365)
Nòng nọc không sống được lâu nên sau khi bắt về, người dân thường làm sạch ngay. Nòng nọc có thể chế biến thành nhiều món ăn như nấu canh với rau rừng, ướp với sả, ớt rồi xào, nướng…
Nhưng người dân Xê Đăng nấu món ăn này khá đơn giản, chỉ đun sôi nước rồi thả nòng nọc vào và nêm nếm gia vị vừa ăn. Cách nấu này sẽ giúp nòng nọc giữ được vị tươi ngon, không bị trộn lẫn với bất cứ thứ mùi nào khác.
Chính bởi ưu điểm của đặc sản siêu sạch, siêu bổ dưỡng này mà nòng nọc được bán với giá khá cao. Thậm chí, kể cả khi có tiền cũng khó lòng mua được bởi người dân nơi đây thường mang nòng nọc về nhà ăn hoặc thết đãi khách quý.
Nấm mối
Theo kinh nghiệm dân gian, loài nấm này thường mọc tự nhiên ở những nơi có thời tiết và môi trường thích hợp, đặc biệt như ở Bến Tre, Vĩnh Long… Nấm mối thường chỉ rộ vào đầu mùa mưa, từ tháng 5 đến tháng 8 âm lịch.
Đặc biệt, nấm chỉ nhú vào tầm 3-4 giờ sáng và thường được thu hoạch khi mặt trời chưa lên. Đến trưa, nếu không hái kịp thì nấm sẽ tàn, con mối bò lên ăn đục thân. Nấm mối không phải lúc nào cũng có. Chỉ cần trái gió trở trời hay gặp một cơn mưa bất chợt là chúng sẽ không chịu xuất hiện.
Nấm mối là thứ đặc sản trời cho.
Vì khó tìm và khó hái nên giá nấm thường rất cao. Vào đầu mùa, giá mua tại vườn trung bình 200.000- 500.000 đồng/kg. Khi xuất lên thành phố hoặc mang ra nước ngoài, giá nấm được đẩy lên cao nhất, có khi đến một triệu đồng mỗi ký. Mặc dù giá cao chót vót nhưng nấm vẫn không đủ hàng cung cấp cho thực khách.
Đánh giá về hương vị, giới sành ăn quả quyết trên đời này không có loại nấm nào ngon hơn nấm mối. Dù là nấu canh, nấu cháo, xào, kho hay nướng, nấm mối vẫn đứng vào đầu bảng. Trong đó, hấp dẫn nhất là làm nhân bánh xèo hoặc ướp muối ớt rồi quấn lá cách, lá lớp hoặc lá chuối nướng. Món ăn vừa giòn, vừa thơm ngon, đậm đà, không có một thứ nấm nào sánh kịp.
Cá bu đá
Cá bu đá xuất hiện ở hầu hết những nơi có đoạn suối và thác chảy mạnh trên vùng cao Quảng Ngãi. Gọi là cá bu đá vì loài cá này bám (bu) vào đá để ăn rong rêu. Khi trưởng thành, cá chỉ to bằng ngón tay người lớn.
Sự khác lạ trong hương vị đã mang lại cảm giác thích thú cho những ai thưởng thức cá bu đá.(Ảnh: danviet)
Từ lâu, dân vùng cao đã xem cá bu đá là đặc sản, nhưng do hình dáng khá xấu và thịt có vị lạ nên ít được người đồng bằng biết đến. Thân cá bu đá mỏng dẹp, lưng có màu vằn vện với sọc ngang dọc, dưới bụng có màu trắng hơi hồng. Thịt cá có vị hơi đắng khá đặc biệt.
Chính vì hương vị đặc trưng hấp dẫn mà khi bắt được loài cá này, người dân không muốn đem bán mà chỉ dùng đãi khách quý hoặc đem ra thưởng thức trong những dịp quan trọng.
Cá kho làng Vũ Đại
Cá kho làng Vũ Đại luôn nằm trong danh sách những đặc sản được săn lùng nhiều nhất dịp Tết nguyên đán. Người ta thích món này bởi ít ngấy hơn thịt, giò chả, bánh chưng... Thêm vào đó, cá kho làng Vũ Đại còn có hương vị rất riêng và độ ngon thì chẳng chê vào đâu được.
Món cá kho cổ truyền của làng Vũ Đại có từ rất lâu đời. (Ảnh: Internet)
Để làm ra niêu cá kho ngon, người dân làng Vũ Đại sử dụng niêu đất và chỉ dùng cá trắm đen có trọng lượng từ 3kg trở lên, thịt săn chắc và thớ cá đẹp. Cá được ướp kĩ, kho bằng củi trong thời gian 12-15 tiếng đồng hồ. Đến khi ra thành phẩm, những khúc cá chắc và có vị ngọt, thơm hài hoà.
Bởi tiếng lành đồn xa, nên dù bạn có trả tiền triệu vẫn chẳng thể mua được cá nếu đặt muộn. Lý do là bởi cá phải được kho kỹ mới đảm bảo độ ngon. Thêm nữa, cá kho làng Vũ Đại còn được bán đi khắp cả nước và sang cả nước ngoài nên không có nhiều cũng là điều dễ hiểu.
Gà chín cựa
Những tưởng gà chín cựa chỉ có trong truyền thuyết, nhưng trên thực tế, loại gà này được nuôi tại xã Mẫu Sơn (Lạng Sơn) và vùng Thanh Sơn (Phú Thọ).
Gà chín cựa quý hiếm nên có giá rất cao. (Ảnh: Internet)
Trước đây, số lượng gà chín cựa rất ít và thường chỉ nuôi để tiến vua. Ngày nay, đây cũng là một loại gà quý hiếm, không dễ gì kiếm được. Nếu là gà đủ 9 cựa, giá bán có thể lên đến 7 – 10 triệu đồng/ con. Thịt gà ngon, các thớ thịt săn chắc, ăn ngọt và thơm khác xa với gà thường.
Giống gà chín cựa có kích cỡ nhỏ. Mào gà đỏ tươi như máu, đuôi cong vút tựa cầu vồng và rất mảnh. Giống gà này còn có đôi mắt sáng quắc và khá hiếu chiến.