Ngày 24/4, Tổng thống Joe Biden đã ký ban hành luật có thể dẫn đến lệnh cấm TikTok trên toàn nước Mỹ, làm gia tăng mối đe dọa đối với hoạt động của công ty tại Hoa Kỳ.
Trước đó, Quốc hội Mỹ đã thông qua dự luật như một phần của gói viện trợ nước ngoài trên phạm vi rộng nhằm hỗ trợ Israel và Ukraine. Dự luật đã được Hạ viện thông qua ngày 20/4 và Thượng viện thông qua vào ngày 23/4.
Theo luật hiện hành của Hoa Kỳ, TikTok buộc phải tìm chủ sở hữu mới trong vòng 9 tháng hoặc bị cấm hoàn toàn tại Mỹ.
Đạo luật mới của Mỹ có tác dụng gì?
Dự luật mà Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ký nhắm vào ByteDance, công ty mẹ của TikTok tại Trung Quốc. Theo đó, ByteDance có 270 ngày để bán TikTok tại Mỹ. Nếu không làm như vậy, TikTok sẽ bị cấm trên các cửa hàng ứng dụng và "các dịch vụ lưu trữ Internet" hỗ trợ nền tảng này tại Mỹ. Điều đó sẽ hạn chế số lượt tải mới và tương tác với nội dung của ứng dụng TikTok.
Hạn chót để ByteDance thoái vốn là ngày 19/1/2025. Tuy nhiên, theo luật, Tổng thống Biden có thể gia hạn thêm 90 ngày nếu ông xác định rằng ByteDance đã đạt được tiến bộ trong việc bán TikTok.
Lý do dự luật nhanh chóng được thông qua
Trước đó, một dự luật tương tự nhắm tới TikTok đã được Hạ viện Mỹ thông qua vào tháng 3. Tuy nhiên, dự luật đã không được thông qua bởi Thượng viện.
Tháng 4 này, Đảng Cộng hòa tại Hạ viện đã đính kèm dự luật sửa đổi liên quan đến TikTok vào gói viện trợ nước ngoài với hy vọng buộc Thượng viện bỏ phiếu về luật cấm TikTok. Việc kết hợp dự luật với viện trợ nước ngoài đã đẩy nhanh quá trình thông qua dự luật cấm TikTok.
Nếu TikTok không thể tách khỏi ByteDance trước thời hạn, về mặt lý thuyết, người dùng tại Mỹ có thể phải chia tay với ứng dụng TikTok vào cuối tháng 1/2025.
Một nhà sáng tạo nội dung ngồi bên ngoài Điện Capitol để phản đối luật mới của Mỹ nhằm vào TikTok (Ảnh: AP)
TikTok phản ứng về đạo luật mới của Mỹ
TikTok cho biết sẽ có hành động pháp lý để đáp lại đạo luật mới của Mỹ.
Trong một video đăng trên TikTok ngày 24/4, Giám đốc điều hành công ty Shou Zi Chew đã chia sẻ với người dùng: "Hãy yên tâm, chúng tôi sẽ không đi đâu cả".
"Chúng tôi tự tin và sẽ tiếp tục đấu tranh cho quyền lợi của các bạn trước tòa" - CEO TikTok nói thêm - "Sự thật và Hiến pháp đứng về phía chúng tôi và chúng tôi hy vọng sẽ chiến thắng".
Trong một tuyên bố, người phát ngôn của TikTok đã gọi đạo luật này là "trái với Hiến pháp" và nói rằng, đạo luật "sẽ hủy hoại" 170 triệu người dùng tại Hoa Kỳ và 7 triệu doanh nghiệp hoạt động trên ứng dụng này.
Trước đó, TikTok khẳng định sẽ đưa Chính phủ Mỹ ra tòa nếu Tổng thống Joe Biden ký dự luật. Trong một bản ghi nhớ ngày 20/4, một giám đốc của TikTok đã viết cho nhân viên rằng, đây sẽ là "sự khởi đầu chứ không phải sự kết thúc" của một quá trình lâu dài.
Vào tháng 3, CEO Shou Zi Chew cam kết sẽ tiếp tục chiến đấu, "bằng cách thực hiện các quyền hợp pháp của mình".
Đạo luật có thể bị Tòa án tối cao bác bỏ
Các chuyên gia cho biết, dự luật với tác dụng cuối cùng là kiểm duyệt người dùng TikTok có thể bị tòa án bác bỏ.
Nadine Farid Johnson, Giám đốc chính sách của Viện Tu chính án thứ nhất Knight tại Đại học Columbia, cho biết: "Tiền lệ lâu đời của Tòa án tối cao là bảo vệ quyền của người Mỹ trong Tu chính án thứ nhất trong việc tiếp cận thông tin, ý tưởng và phương tiện truyền thông từ nước ngoài".
Theo bà Nadine Farid Johnson, với việc cấm TikTok, dự luật sẽ vi phạm quyền này và không mang lại lợi ích thực sự nào. Trong khi đó, Trung Quốc và các đối thủ nước ngoài khác vẫn có thể mua dữ liệu nhạy cảm của người Mỹ từ các nhà môi giới dữ liệu trên thị trường mở.
Một khiếu nại của tòa án có thể dẫn đến biện pháp ngăn chặn tạm thời trong khi vụ kiện tụng diễn ra, có thể kéo dài trong nhiều năm. Nhưng nếu tòa án từ chối cấp lệnh tạm thời, TikTok có thể phải sẽ phải chấp nhận tuân thủ luật pháp Mỹ.
Điều gì sẽ xảy ra nếu TikTok được bán cho công ty khác tại Mỹ?
Theo CNN, công ty mẹ của TikTok, ByteDance, phải tuân theo luật pháp của Trung Quốc và Chính phủ Trung Quốc có cơ sở để phản đối việc mua bán.
Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã triển khai các thuật toán quản lý kiểm soát xuất khẩu, một chính sách dường như bao trùm thuật toán cực kỳ thành công khi hỗ trợ công cụ đề xuất của TikTok.
Nếu Chính phủ Trung Quốc không muốn để ByteDance từ bỏ thuật toán của TikTok, CNN cho rằng, quốc gia này có thể sẽ ngăn chặn việc mua bán. Ngoài ra, Chính phủ Trung Quốc cũng có thể cho phép bán TikTok nhưng không bao gồm thuật toán sinh lợi - cơ sở cho sự phổ biến của nền tảng này.
TikTok vẫn có thể thành công nếu không có thuật toán? Đó sẽ là câu hỏi khó mà công ty phải đối mặt trong trường hợp buộc phải bán tại Mỹ.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!