Thủy điện Sơn La nổi tiếng vì vượt tiến độ và hoàn thành sớm tới gần 3 năm. Một trong những yếu tố tạo nên sự thành công đó là sáng kiến thay đổi quy trình công nghệ lắp máy, cụ thể hơn là việc thi công những cánh van khổng lồ của thủy điện với tổng khối lượng lắp cánh van lên tới 17.000 tấn.
Theo giải pháp đã được thẩm định, sau khi hoàn thành xây đập lên tới đỉnh cao 228 m, cần cẩu mới được lắp để thử các cửa van xem có khít, kín hay không, sau đó, hội đồng nghiệm thu Nhà nước mới cho phép tích nước. Tổng thời gian để hoàn thành quy trình này lên tới 23 tháng. Trong khi đó, một chuyên gia đầy kinh nghiệm của Công ty Tư vấn Xây dựng Điện 1 đã đề ra giải pháp khác là lắp cẩu chân què ngay khi đổ bê tông lên đến độ cao khoảng 162 m, xây đến đâu thì thử cửa van luôn tới đó, làm "cuốn chiếu" 2 trong 1. Nhờ vậy, thời gian hoàn thành thi công rút ngắn tới gần 2 năm.
Hơn 9 tỷ m3 nước bị ngăn bởi đập thủy điện Sơn La đã tạo nên một thế năng khổng lồ. Do có đặc điểm gian máy được đặt phía sau thân đập, nước được đưa xuyên qua thân đập từ cửa nhả nước qua tuyến dẫn nước và dẫn tới turbine. Tuyến dẫn nước này là một hệ thống gồm 6 đường ống áp lực bằng thép, mỗi đường ống nặng khoảng 1.500 tấn, có độ nghiêng 53 độ và có chiều dài 122 m. Hệ thống được yêu cầu thi công khắt khe, không được phép sai sót bởi đây là nơi có áp lực nước lớn nhất.
Theo tiêu chuẩn tính toán thiết kế của Viện Thủy Công Moscow, đường ống áp lực gồm các module được hàn với nhau. Sau đó, mỗi đường ống sẽ được bơm 7.000 m3 nước nén ở áp suất 10 atm duy trì trong 72 tiếng để kiểm tra độ bền, độ rò rỉ nước của đường ống áp lực. Tuy nhiên, nếu làm theo phương pháp này sẽ vô cùng tốn kém và không khả thi.
Theo ông Hoàng Trọng Nam - Giám đốc Công ty Thủy điện Sơn La, các kỹ sư trên công trường đầu tư trí tuệ, công sức và lựa chọn giải pháp kiểm tra chất lượng mối hàn bằng hình thức thi tuyển chọn công nhân hàn, tăng cường các biện pháp kiểm tra không phá hủy để khẳng định chất lượng mối hàn. Sau 5 năm vận hành, chất lượng đường ống áp lực của thủy điện Sơn La vẫn đảm bảo tiêu chuẩn thiết kế và không có sự cố rò rỉ nào xảy ra.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!