Chỉ trong khoảng 3 tháng, dịch COVID-19 đã lan ra tất cả các châu lục trên thế giới, trừ châu Nam Cực. Trên thế giới, số người mắc bệnh COVID-19 và tử vong đang thay đổi theo giờ. Tính đến 10h ngày 12/3, đã có hơn 126.000 ca mắc virus SARS-CoV-2 và ít nhất 4.600 ca tử vong vì COVID-19. Dịch bệnh COVID-19 đã xuất hiện tại 123 quốc gia và vùng lãnh thổ cùng một phương tiện vận chuyển quốc tế là tàu Diamond Princess hiện đang neo đậu tại cảng Yokohama của Nhật Bản.
Trong khi Trung Quốc tuyên bố đã kiểm soát và dập dịch thành công với số ca nhiễm mới ngày càng ít, Italy, Iran, Hàn Quốc, Pháp, Tây Ban Nha, Đức… đang trở thành tâm dịch với số ca nhiễm bệnh và tử vong tăng nhanh chóng. Hiện, Italy được coi là ổ dịch lớn nhất châu Âu và lớn thứ hai thế giới với hơn 12.000 ca nhiễm bệnh, hơn 800 ca tử vong. WHO dự báo, con số này sẽ tiếp tục tăng.
Tổng Giám đốc WHO phát biểu hôm 24/2 rằng quyết định sử dụng từ "đại dịch" sẽ dựa vào các đánh giá hiện nay về phạm vi lây lan của virus xét về mặt địa lý, độ nghiêm trọng và tác động đối với xã hội. WHO đã tuyên bố tình trạng y tế khẩn cấp toàn cầu vào ngày 30/1 khi có chưa tới 100 trường hợp nhiễm COVID-19 ở bên ngoài Trung Quốc. Đến thời điểm này, WHO đã nâng mức cảnh báo lên mức cao nhất.
Các quan chức WHO cho biết, việc họ sử dụng từ "đại dịch" như một thuật ngữ mô tả, không mang ý nghĩa pháp lý. Điều này có nghĩa là từ này không thay đổi những gì WHO đang làm. Tuy nhiên, việc coi COVID-19 là đại dịch được Tổng Giám đốc WHO xem là cách hiệu quả để nâng cao khả năng ngăn chặn và kiểm soát ổ dịch tại các quốc gia trên thế giới khi hiện nay, có một số lãnh đạo thế giới chưa hành động đủ nhanh hoặc đủ mạnh.
Ngay sau tuyên bố của WHO, một số quốc gia đã có những biện pháp tức thời. Ấn Độ đã quyết định đình chỉ tất cả các loại thị thực du lịch, có hiệu lực từ ngày 13/3 - 15/4. Tuy nhiên, một số đối tượng được miễn trừ như: những người mang hộ chiếu ngoại giao, công vụ, tổ chức quốc tế và những người có thị thực làm việc hoặc dự án. Chính quyền thủ đô Bắc Kinh, Trung Quốc tuyên bố toàn bộ người nước ngoài nhập cảnh sẽ phải cách ly 14 ngày, thay thế cho quy định trước đó chỉ yêu cầu cách ly đối với các cá nhân từ những quốc gia có nguy cơ cao từ dịch COVID-19 gồm: Italy, Iran, Hàn Quốc và Nhật Bản. Những biện pháp mới nhất này đã bắt đầu đi vào hiệu lực vào nửa đêm 11/3. Các quốc gia tại châu Âu hiện cũng đang gấp rút triển khai các kế hoạch đối phó với dịch COVID-19.
Có thể thấy, WHO hay các chuyên gia còn có nhiều quan ngại trước khả năng ứng phó của thế giới với COVID-19, không chỉ là vấn đề tốc độ hành động của các quốc gia mà còn là về các yếu tố y tế. Những quốc gia được xem là có hệ thống y tế hàng đầu dường như đang thiếu sự chuẩn bị kỹ càng. Một số chuyên gia còn nhận định, việc giới y tế châu Âu coi COVID-19 giống như cúm mùa đã khiến họ không tập trung nguồn lực truy tìm từng ca bệnh và những người tiếp xúc F1, F2 mà chủ yếu cho cách ly tại nhà.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!