Theo báo cáo này thì mức độ tự do của Việt Nam ở mức 19/100 điểm, tụt lùi 1 điểm so với báo cáo cũng của tổ chức này năm 2020.
Cụ thể, năm nay, Việt Nam ở mức 3 điểm về các quyền tự do chính trị và 16 điểm cho các quyền tự do dân sự, là quốc gia có điểm số áp chót Đông Nam Á. Trong đó, một chỉ số đáng chú ý như tự do Internet - Việt Nam chỉ ở mức 22/100 điểm, đứng ở vị trí rất thấp, thấp hơn so với các nước trong khu vực như Myanmar, Thái Lan, Campuchia, Philippines...
Và như thường lệ, một số trang tin tức, diễn đàn có nguồn gốc nước ngoài, vốn thiếu thiện chí với Việt Nam, đã chớp lấy thông tin sai lệch này để khai thác, đưa tin, kèm theo phỏng vấn một vài phần tử phản động lưu vong, với nội dung mang chủ ý rõ ràng muốn chống phá Việt Nam.
Những bài phỏng vấn, bình luận này chỉ có mục đích duy nhất là đồng lõa với sự quy chụp của Freedom House, và coi đó là cái cớ để tiếp tục vu khống Việt Nam. Trong thời đại mà thông tin tràn lan, dẫn đến tin tức trên mạng xã hội thật, giả lẫn lộn như hiện nay, thì việc các trang báo mạng thiếu thiện chí với Việt Nam chỉ chờ thời cơ tận dụng những báo cáo phiến diện như thế này để đưa ra những thông tin thiếu khách quan, xuyên tạc tình hình Việt Nam không còn là chiêu bài mới mẻ. Tuy nhiên, nó vẫn lôi kéo sự chú ý của một bộ phận công chúng chưa hiểu về Việt Nam, hoặc đang giữ định kiến sai lầm về Việt Nam, đồng thời gây nhiễu loạn thông tin, bóp méo sự thật.
Thực tế cho thấy là từ nhiều năm nay, Freedom House đã luôn đặt Việt Nam vào trong nhóm các nước mà họ gọi là Không có quyền tự do. Thiết nghĩ, một đất nước có tự do hay không thì chỉ chính đa số những người dân của đất nước đó mới biết được chứ không thể là một tổ chức nào đó ở cách xa Việt Nam nửa vòng trái đất nhưng cứ hàng năm đưa ra đánh giá, phán xét mà không hề dựa trên tình hình thực tế về cuộc sống của người dân ở Việt Nam.
Sự phi lý trong báo cáo của Freedom House về Việt Nam
Theo Freedom House, tự do Internet ở Việt Nam chỉ ở mức 22/100 điểm
Ở đây có một nghịch lý là trong khi Freedom House cứ rêu rao từ năm nay qua năm khác là Việt Nam không có tự do, hạ thấp điểm cho việc thực hiện các quyền con người ở Việt Nam thì ngược lại các đánh giá của Liên Hợp Quốc - Tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh lại luôn coi Việt Nam như một điểm sáng về phát triển con người, trong thực hiện các Mục tiêu thiên niên kỷ về xóa đói giảm nghèo, về công bằng và tiến bộ XH.
Năm 2020, trong đại dịch COVID-19, khi Freedom House coi Việt Nam như một nhà tù, là nước không có tự do, thì thế giới lại luôn nhắc đến thành công của Việt Nam khi luôn đặt người dân lên mối quan tâm hàng đầu.
Cũng trong năm 2020, Liên Hợp Quốc đã đưa Việt Nam vào nhóm các nước có Chỉ số phát triển con người ở mức cao trên thế giới.
Theo báo cáo năm 2020 của Chương trình Phát triển của Liên Hợp Quốc UNDP, Việt Nam đã vào nhóm các nước có Chỉ số phát triển con người (HDI) ở mức cao trên thế giới, xếp thứ 117/ 189 quốc gia và vùng lãnh thổ. Từ năm 1990 đến 2019, giá trị HDI của Việt Nam đã tăng gần 46%, nằm trong số các nước có tốc độ tăng HDI cao nhất trên thế giới.
Trong nhiều thập kỷ qua, Việt Nam đã có bước tiến dài trong việc cải thiện và đảm bảo quyền con người, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao.
Cụ thể, Việt Nam là một trong số những quốc gia đã về đích sớm trong nhiều Mục tiêu thiên niên kỷ của Liên Hợp Quốc và đang nỗ lực thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững.
Bên cạnh đó, trải qua 3 chu kỳ của Cơ chế UPR - một tiến trình rà soát định kỳ việc thực hiện nhân quyền của tất cả các thành viên Liên Hợp Quốc, Việt Nam đã chấp nhận phần lớn trong tổng số hơn 600 khuyến nghị nhận được, và đạt được những thành tựu to lớn trên nhiều lĩnh vực đảm bảo quyền cơ bản và trao cơ hội phát triển cho người dân.
Tuy nhiên, đi ngược lại tất cả những thực tế đó, tổ chức Freedom House hằng năm vẫn đưa ra một phán xét không thay đổi: xếp Việt Nam vào những nước "không có tự do" và thậm chí đánh tụt điểm về cái gọi là "mức độ tự do".
Điều đáng nói là, tổ chức này lại không đưa ra thêm bất cứ căn cứ cụ thể nào ngoài loạt tiêu chí đánh giá rất mơ hồ mà họ tự sản xuất ra.
Các chuyên gia trong nước và quốc tế đánh giá thế nào về báo cáo của Freedom House?
TS. Lê Thế Cương (Học viện Chính trị Công an Nhân dân): "Thông tin mà họ tiếp cận được về tình hình Việt Nam là thông qua các tổ chức phản động, các đối tượng hoạt động chống phá Việt Nam. Rõ ràng các thông tin này phản ảnh không đúng thực tiễn. Mục đích của họ là tạo ra nhận thức lệch lạc về vấn đề tự do tại Việt Nam, từ đó hạ thấp uy tín, vị thế, vai trò trên trường quốc tế. Đây cũng là lí do, cái cớ để các thế lực thù địch lợi dụng xuyên tạc, chống phá Việt Nam".
GS -TSKH Vladimir Kolotov - Viện trưởng Viện Hồ Chí Minh, Saint-Peterburg, LB Nga: "Năm nào họ cũng công bố bảng danh sách mang tính chủ quan, không có gì thay đổi, không phản ánh tình hình thực tiễn về các khía cạnh nhân quyền của các nước trên thế giới. Họ không dựa trên cơ sở trên thực tế. Họ tự cho mình cái quyền cáo buộc nước khác vi phạm nhân quyền, quyền tự do tín ngưỡng... và dựa vào đó để can thiệp vào công việc nội bộ của nước khác".
Ông Vladimir Goshin - Đại sứ Belarus tại Việt Nam: "Bạn có thể thường xuyên nghe thấy những lời buộc tội về sự tham gia chính trị của tổ chức "Freedom House" và vận động hành lang cho lợi ích của một số lực lượng nhất định. Vì vậy, tôi không cho rằng những đánh giá này được xem xét một cách nghiêm túc, chứ chưa nói đến được xem xét một cách khách quan. Những nhận xét của tổ chức này đều mang tính chủ quan, thể hiện sự thiên vị và cố gắng kích động sự bất mãn nào đó".
Ông Yerlan Baizhanov - Đại sứ Kazakhstan tại Việt Nam: "Có những tổ chức nhân quyền có tư tưởng rất cứng nhắc, phiến diện. Họ bị chi phối bởi tham vọng chính trị. Họ không chú ý đến sự khác biệt về hoàn cảnh lịch sử, văn hóa. Khi lập báo cáo, họ thường bị yếu tố chính trị và định kiến chi phối. Chúng ta sống và làm việc không phải để làm hài lòng những tổ chức như Freedom House, mà Nhà nước của chúng ta hoạt động để người dân có cuộc sống tốt lên trên thực tế. Đó mới là điều quan trọng nhất".
Với động cơ chính trị như vậy thì thiết nghĩ không cần phải bàn luận về tính khách quan trong các báo cáo của Freedom House, đặc biệt đối với các quốc gia nằm trong "tầm ngắm" chống phá của họ. Trong bản báo cáo năm nay, có 64 quốc gia và vùng lãnh thổ bị tổ chức này đánh giá là "không có tự do". Rất nhiều quốc gia trong đó đã lên tiếng phản đối và vạch trần sự vô lý, vô giá trị của báo cáo này.
Đây không phải là lần đầu tiên Freedom House đưa ra báo cáo thiếu khách quan, sai lệch, thậm chí là quy chụp về tình hình nhân quyền ở các nước, trong đó có Việt Nam.
Rõ ràng với câu hỏi: tổ chức Freedom House có biết tình hình thực tế ở Việt Nam khi đưa báo cáo ra hay không? Thì câu trả lời là họ biết, và thậm chí biết rất rõ! Nhưng họ vẫn cố tình làm ngơ để xuyên tạc tình hình tự do và nhân quyền tại Việt Nam. Vì mục đích của họ là giật dây, tiếp sức, tạo cái cớ cho các thế lực chống đối Việt Nam.
Năm 2020, khi cả thế giới biến động vì ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 thì ở Việt Nam, người dân được sống trong một môi trường có thể nói là "đáng mơ ước" với rất nhiều quốc gia, kể cả các quốc gia tiên tiến. Rất nhiều người Việt Nam sinh sống, học tập tại nước ngoài, và cả công dân nước ngoài đều mong muốn nhập cảnh vào Việt Nam nhằm tránh dịch.
Nếu Việt Nam là một đất nước "không có tự do" như tổ chức Freedom House quy chụp thì tại sao có thể thu hút nhiều người trở về như vậy? Những người Việt làm việc, học tập ngắn hạn ở nước ngoài đã đành, Việt Nam là nhà của họ. Nhưng những người Việt đã sinh sống ở nước ngoài hay người nước ngoài, tại sao họ chọn đến Việt Nam? Lẽ nào để đổi lấy sự kìm kẹp trong một đất nước "không có tự do"? Thiết nghĩ, câu hỏi này ai cũng có thể trả lời!
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!