Trực tiếp: Ủy ban Thường vụ Quốc hội chất vấn Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

Hôm nay (15/8), tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 25 (tháng 8/2023), Ủy ban Thường vụ Quốc hội chất vấn 2 nhóm vấn đề gồm lĩnh vực thuộc trách nhiệm của Bộ Tư pháp và lĩnh vực thuộc trách nhiệm của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

Sau khi kết thúc phiên chất vấn lĩnh vực thuộc trách nhiệm của Bộ Tư pháp, buổi chiều, Ủy ban Thường vụ Quốc hội chất vấn nhóm vấn đề thứ hai là lĩnh vực thuộc trách nhiệm của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cụ thể:

Một là, giải pháp tháo gỡ khó khăn cho xuất khẩu nông sản (thị trường đầu ra bị thu hẹp, nhiều doanh nghiệp không có đơn hàng, một số mặt hàng nông sản chủ lực bị rớt giá, thu nhập, đời sống của người nông dân bị ảnh hưởng...).

Hai là, hoạt động khai thác, bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản; giải pháp tháo gỡ "thẻ vàng" của Ủy ban châu Âu (EC) đối với thủy sản.

Ba là, việc chuyển đổi mục đích sử dụng, thu hồi diện tích đất trồng lúa, bảo đảm an ninh lương thực và xuất khẩu gạo.

Trách nhiệm trả lời chính thuộc về Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan. Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang; Bộ trưởng các Bộ: Tài chính, Công Thương, Tài nguyên và Môi trường, Khoa học và Công nghệ, Thông tin và Truyền thông, Ngoại giao cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề có liên quan.

Phiên chất vấn lĩnh vực thuộc trách nhiệm của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn được truyền hình trực tiếp từ 14h00 đến 17h00 trên kênh VTV1.

Việt Nam vẫn chưa gỡ được Thẻ vàng IUU

Trước phiên chất vấn, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan đã có báo cáo về một số nội dung liên quan đến nhóm vấn đề chất vấn.

Về giải pháp tháo gỡ thẻ vàng của Ủy ban Châu Âu (EC) đối với khai thác thủy sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, Mặc dù tích cực tổ chức thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp đồng bộ, quyết liệt chống khai thác IUU và đạt được nhiều kết quả quan trọng được EC ghi nhận đánh giá cao, nhưng đến nay, Việt Nam vẫn chưa gỡ được Thẻ vàng.

Nguyên nhân là do tình trạng tàu cá Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài để đánh bắt trái phép (IUU) vẫn còn diễn biến phức tạp. Từ đầu năm 2023 đến 8/8/2023 tiếp tục xảy ra 26 tàu, 166 ngư dân bị nước ngoài bắt giữ, xử lý.

Công tác xác nhận, chứng nhận nguồn gốc thủy sản từ khai thác trong nước, đặc biệt là nhập khẩu còn nhiều tồn tại, bất cập, vẫn chưa đáp ứng yêu cầu truy xuất nguồn gốc của EC. Việc xử lý các hành vi khai thác IUU còn hạn chế.

Để tháo gỡ Thẻ vàng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề ra một số giải pháp cụ thể như:

- Thực hiện các biện pháp mạnh, kiên quyết ngăn chặn từ nay trở đi không để xảy ra tình trạng tàu cá khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài.

- Thực hiện truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác; kiểm soát nguyên liệu thủy sản khai thác nhập khẩu, đặc biệt nhập khẩu bằng tàu Container.

- Tập trung cao điểm xử lý các hành vi vi phạm IUU.

- Tăng cường công tác truyền thông, nâng cao hiệu quả phối hợp, bảo đảm nguồn lực.

- Kiên quyết từ chối thu mua, chế biến, xuất khẩu các sản phẩm thủy sản có nguồn gốc từ khai thác IUU.

Liên quan vấn đề bảo đảm an ninh lương thực (ANLT) và xuất khẩu lúa gạo đến năm 2030, báo cáo nêu rõ, Với việc giữ diện tích đất trồng lúa là 3,5 triệu ha đến năm 2030 theo kết luận số 81-KL/TW ngày 29/7/2020, Nghị quyết số 34/NQ-CP ngày 25/3/2021, Nghị quyết số 39/2021/QH15 thì diện tích gieo trồng lúa là khoảng 7,0 triệu ha sẽ cho sản lượng khoảng 43 triệu tấn thóc/năm, tương đương với 27-28 triệu tấn gạo.

Trong khi đó theo tính toán ở mức an toàn rất cao của Bộ Nông nghiệp và PTNT: Lượng lúa dùng cho đảm bảo an ninh lương thực của 100 triệu dân và các nhu cầu tiêu thụ nội địa khác (dùng chế biến, thức ăn chăn nuôi, dự trữ trong dân, dự trữ quốc gia , làm giống ...) khoảng 29,5 triệu tấn thóc/năm, chúng ta còn khoảng 13,5 triệu tấn thóc (tương đương 7-8 triệu tấn gạo) dùng cho xuất khẩu.

Bên cạnh lượng sản xuất hàng năm thì hàng năm còn nhập khẩu. Ví dụ, lượng nhập khẩu từ Campuchia đạt khoảng trên 1 triệu tấn/năm, có thể bù đắp trong trường hợp cần thiết. Việt Nam cũng nhập khẩu từ Ấn Độ nhưng chủ yếu sử dụng cho nhu cầu chế biến thực phẩm, làm thức ăn chăn nuôi nên việc Ấn Độ cấm xuất khẩu gạo trắng không ảnh hưởng lớn đến gạo phục vụ cho tiêu dùng của Việt Nam.

Ngoài lúa gạo, hàng năm Việt Nam còn sản xuất bình quân khoảng hơn 7 triệu tấn thịt hơi xuất chuồng, 10 triệu tấn thủy sản và chục triệu tấn rau quả. Như vậy, về tổng thế ở cấp độ quốc gia vấn đề ANLT nếu xét trên khả năng cung cấp là đảm bảo.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!