Theo báo cáo của Bộ NN&PTNT, đến hết năm 2014, cả nước có 785 xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM), chiếm gần 9% số xã. Miền núi phía Bắc là nơi có tỷ lệ đạt tiêu chí thấp nhất, nhưng cả nước đã không còn xã trắng tiêu chí, nhiều địa phương khó khăn như Cà Mau, Quảng Trị đã không còn xã đạt dưới 5 tiêu chí. Năm 2014, các địa phương đã huy động gần 160.000 tỷ cho xây dựng NTM, trong đó huy động từ cộng đồng dân cư trên 18.000 tỷ được đánh giá là lớn nhất từ trước đến nay.
Báo cáo của các địa phương đều thống nhất coi việc tổ chức sản xuất, tăng thu nhập cho nông dân là yếu tố quyết định của NTM. Sau 4 năm thực hiện NTM, việc nông dân sản xuất tự phát, không có hợp đồng đã giảm nhiều khi các địa phương đẩy mạnh thực hiện liên kết. Thu nhập của nông dân tại nhiều xã đã tăng gấp 2 lần, hộ nghèo giảm bình quân 2%/năm, hạ tầng nông thôn thay đổi.
Tuy nhiên, báo cáo cũng cho thấy, 4 năm qua, doanh nghiệp đầu tư hỗ trợ NTM được đánh giá là thấp, chỉ đạt 3,7% tổng nguồn vốn. Hiện một số tiêu chí cơ bản như giao thông, môi trường, số xã đạt tiêu chí mới chỉ là 23-27%. Một số địa phương đã xuất hiện tình trạng nợ đọng xây dựng cơ bản lớn.
Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã đánh giá cao kết quả 4 năm xây dựng NTM. Thủ tướng một lần nữa nhấn mạnh, vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn là vấn đề chiến lược trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Liên quan đến những hạn chế của chương trình như trách nhiệm của một số địa phương chưa cao, nguồn lực ít nhưng sử dụng, lồng ghép kém hiệu quả, kết quả NTM chưa đồng đều và có khoảng cách lớn giữa các vùng với Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ, Thủ tướng đề nghị Ban chỉ đạo phải tìm giải pháp khắc phục. Năm 2015, việc ứng dụng KHCN trong nông nghiệp và rút lao động ra khỏi nông nghiệp chuyển sang công nghiệp, dịch vụ được Thủ tướng nhấn mạnh là trọng tâm.
Cũng theo chỉ đạo của Thủ tướng, thời gian tới, các Bộ, ngành cần nghiên cứu chính sách riêng cho liên kết nông dân và doanh nghiệp; doanh nghiệp đầu tư nông nghiệp và đóng trên địa bàn nông thôn; chính sách tín dụng bên cạnh tăng cho vay cấp hộ đặc biệt khuyến khích cho vay ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao. Nguồn lực để làm NTM cho 2 năm 2015-2016 được Chính phủ dự kiến sẽ tăng thêm khoảng 15.000 tỷ so với 2014.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam TV Online.