Lễ đón Thủ tướng và Đoàn Việt Nam tại sân bay tại Kuala Lumpur, Malaysia (Ảnh: VGP)
Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 26 là Hội nghị Cấp cao đầu tiên trong năm Chủ tịch ASEAN 2015 của Malaysia với chủ đề "Người dân của chúng ta, Cộng đồng của chúng ta, Tầm nhìn của chúng ta". Đây là cũng là cuộc họp chính thức đầu tiên của các nhà lãnh đạo ASEAN để thảo luận về chương trình nghị sự và các ưu tiên của ASEAN trong năm nay - năm Cộng đồng ASEAN được hình thành.
Chính vì vậy, tại hội nghị này, các nhà lãnh đạo sẽ tập trung vào những tiến triển hướng tới việc thành lập Cộng đồng ASEAN cũng như những mục tiêu và phương hướng của ASEAN sau khi Cộng đồng đã hình thành. Theo Bộ trưởng Ngoại giao Malaysia Anifah Aman, vấn đề Biển Đông cũng sẽ được thảo luận kỹ lưỡng tại Hội nghị lần này. Ông cũng cho biết, lập trường của Malaysia với tư cách Chủ tịch luân phiên ASEAN là thúc đẩy các bên thông qua Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông (COC) nhằm ngăn ngừa các hành động gây khiêu khích.
Trước đó, trong ngày 25/4, tại cuộc họp của các quan chức ngoại giao cấp cao ASEAN và tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN sáng 26/4, các Bộ trưởng đã bày tỏ lo ngại về những hoạt động bồi đắp trên quy mô lớn các bãi đá ở Biển Đông và cho rằng những hành động này đã làm thay đổi nguyên trạng, vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), làm suy giảm lòng tin, gây căng thẳng ở khu vực.
Trong bối cảnh đó, các Bộ trưởng nhất trí ASEAN cần tiếp tục tăng cường đoàn kết và tiếng nói chung, phát huy vai trò lớn hơn trong việc bảo đảm hòa bình, ổn định, an inh, an toàn hàng hải và hàng không ở khu vực; tăng cường trao đổi với Trung Quốc để thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC, nhất là Điều 5 về tự kiềm chế và sớm hoàn tất Bộ Quy tắc ứng xử về Biển Đông (COC). Các vấn đề mà các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đã thảo luận và thống nhất ngày 26/4 sẽ được trình lên các nhà lãnh đạo ASEAN trong các cuộc họp ngày 27/4.
Tối nay (26/4), Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và các nhà lãnh đạo của ASEAN sẽ có cuộc gặp đầu tiên tại buổi chiêu đãi của Thủ tướng nước chủ nhà Malaysia Najib Razak. Sáng 27/4, các nhà lãnh đạo của 10 nước ASEAN sẽ tiến hành phiên họp toàn thể sau khi tham dự lễ khai mạc Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 26.