Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo Cải cách hành chính (CCHC) của Chính phủ chủ trì phiên họp thứ sáu của Ban Chỉ đạo - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Phiên họp tập trung đánh giá kết quả thực hiện công tác CCHC của 10 tháng năm 2023 (đánh giá, làm rõ những kết quả đạt được, những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân, bài học kinh nghiệm), thảo luận phương hướng, nhiệm vụ CCHC những tháng cuối năm và những giải pháp khắc phục tồn tại, hạn chế trong triển khai các nhiệm vụ CCHC.
Cắt giảm, đơn giản hóa gần 2.500 quy định kinh doanh
Các báo cáo, ý kiến tại phiên họp thống nhất đánh giá, thời gian qua, nhờ sự quan tâm, chỉ đạo sát sao, quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, cùng sự cố gắng, nỗ lực và quyết tâm cao của các cấp, ngành, địa phương, của các thành viên Ban Chỉ đạo, công tác CCHC đã có những chuyển biến tích cực, đạt được kết quả khá toàn diện trên cả 6 nội dung: 1- Cải cách thể chế; 2- Cải cách thủ tục hành chính (TTHC); 3- Cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước; 4- Cải cách chế độ công vụ; 5- Cải cách tài chính công; 6- Xây dựng và phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số.
Công tác chỉ đạo điều hành đã tập trung vào những vấn đề trọng tâm, trọng điểm, có nhiều chuyển biến tích cực. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nghị quyết, chỉ thị, công điện đôn đốc đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cải cách tổ chức bộ máy hành chính, cải cách TTHC, tăng cường kỷ luật, kỷ cương; thành lập 5 tổ công tác, 26 đoàn công tác của Chính phủ đi kiểm tra, đôn đốc giải ngân vốn đầu tư công, giải quyết các đề xuất, kiến nghị của địa phương.
Vai trò người đứng đầu từng bước được phát huy, 63/63 địa phương đã kiện toàn Ban Chỉ đạo CCHC do Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố đứng đầu.
Phiên họp được kết nối trực tuyến tới 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Công tác cải cách thể chế, xây dựng pháp luật được đặc biệt quan tâm, có nhiều đổi mới; nhiều vướng mắc về sản xuất kinh doanh, tài khóa, tiền tệ, bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp, tiếp cận tín dụng, đất đai, các mỏ vật liệu xây dựng thông thường cho các công trình hạ tầng chiến lược… được tháo gỡ. Từ đầu năm đến nay, Chính phủ đã tổ chức 8 phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật, ban hành 79 nghị định; Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 27 quyết định quy phạm…
Cải cách TTHC, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh được đẩy mạnh. Từ 2021 đến nay, đã cắt giảm, đơn giản hóa gần 2.500 quy định kinh doanh. Các bộ đã cắt giảm, đơn giản hóa 437 TTHC liên quan đến giấy tờ công dân; 21/22 bộ và 61/63 địa phương đã công bố danh mục TTHC nội bộ... Chính phủ đã kịp thời báo cáo, trình Quốc hội chính sách liên quan vấn đề liên quan thuế tối thiểu toàn cầu.
Cải cách tổ chức bộ máy được triển khai quyết liệt, có nhiều chuyển biến tích cực. Đa số các bộ đã hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ của các tổ chức bên trong; 63/63 địa phương cơ bản hoàn thành rà soát, sắp xếp tổ chức bên trong các sở, ngành; bộ máy tổ chức đã được tinh gọn đáng kể. Quy định về thành lập, tổ chức và hoạt động của tổ chức phối hợp liên ngành được sửa đổi, bổ sung phù hợp với thực tiễn. Chính phủ đã trình Quốc hội thông qua cơ chế đặc thù mới phát triển TPHCM; đồng thời Quốc hội đang xem xét dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi)…
Một số thể chế, chính sách quan trọng về công vụ, công chức được ban hành, như Nghị định 73/2023 về khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung; Chiến lược quốc gia về thu hút, trọng dụng nhân tài; đã bãi bỏ 10 thông tư về tuyển dụng, nâng ngạch công chức, thăng hạng viên chức…
Chuyển đổi số quốc gia, xây dựng Chính phủ số được triển khai quyết liệt, thực chất, nhất là việc ban hành văn bản triển khai thi hành Luật Giao dịch điện tử; tăng cường chất lượng dịch vụ công (DVC), triển khai Đề án 06.
Đơn cử, tỉ lệ hồ sơ trực tuyến của các bộ, ngành đạt khoảng 80,7% (tăng 1,5 lần so với năm 2022), của địa phương khoảng 63,5% (tăng 1,8 lần so với năm 2022) trên tổng số hồ sơ tiếp nhận, giải quyết TTHC. Đã tích hợp, cung cấp 35/53 DVC thiết yếu; 63/63 địa phương đã hoàn thành kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa Cơ sở dữ liệu (CSDL) quốc gia về dân cư với Hệ thống thông tin giải quyết TTHC; cấp trên 84,7 triệu thẻ căn cước công dân gắn chip; kích hoạt trên 45 triệu tài khoản VneID; chuẩn hoá, xử lý hơn 17 triệu SIM thuê bao; xác thực hơn 91,2 triệu thông tin nhân khẩu trong CSDL Bảo hiểm xã hội; làm sạch 42 triệu dữ liệu tài khoản ngân hàng...
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo báo cáo tại phiên họp - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Phải có cảm xúc trước vướng mắc của người dân và doanh nghiệp để làm việc với trách nhiệm cao nhất
Kết luận phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính cơ bản đồng tình với các báo cáo, ý kiến tại phiên họp; đánh giá cao Bộ Nội vụ, VPCP đã chuẩn bị chu đáo các tài liệu phục vụ Phiên họp, các đại biểu đã có nhiều ý kiến thẳng thắn, tâm huyết, trách nhiệm, mang tính xây dựng, sát thực tiễn; giao VPCP, Bộ Nội vụ tiếp thu tối đa các ý kiến xác đáng, sớm hoàn thiện Thông báo kết luận Phiên họp.
Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng ghi nhận, biểu dương, đánh giá cao những nỗ lực, cố gắng và kết quả đạt được của các bộ, ngành, địa phương; sự chỉ đạo quyết liệt của thành viên Ban Chỉ đạo CCHC thời gian qua; có nhiều đóng góp tích cực, quan trọng vào thành công chung của cả nước.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, Thủ tướng cho rằng nhận thức của một số cơ quan, đơn vị, địa phương, người đứng đầu còn hạn chế về tầm quan trọng, tác động lan tỏa và hiệu quả của CCHC.
"Phải có cảm xúc với tình hình, với những gì mà người dân và doanh nghiệp đang vướng mắc, để làm việc với tinh thần, trách nhiệm cao nhất", Thủ tướng chia sẻ.
Tình trạng nợ đọng văn bản quy định chi tiết, thi hành luật, pháp lệnh chưa được khắc phục triệt để. Cải cách TTHC còn nhiều thách thức, thủ tục còn rườm rà; việc thực thi phương án đơn giản hóa TTHC còn chậm (5 bộ đạt 50%, 1 bộ chưa thực thi phương án đơn giản hóa TTHC, giấy tờ liên quan đến quản lý dân cư); cung cấp DVC trực tuyến ở một số nơi còn hình thức, chưa thuận lợi…
Việc sắp xếp, tổ chức lại bộ máy tổ chức ở một số nơi còn mang tính cơ học, hiệu quả hoạt động chưa cao. Kỷ luật, kỷ cương hành chính chưa nghiêm; vẫn xảy ra tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực, "tham nhũng vặt"… Cơ chế tự chủ tại đơn vị sự nghiệp công lập vẫn còn bất cập; xã hội hóa dịch vụ sự nghiệp công chưa có nhiều đột phá.
Xây dựng Chính phủ điện tử ở nhiều bộ, ngành chưa đáp ứng yêu cầu. Một số nhiệm vụ triển khai Đề án 06 còn chậm, nhất là các điểm nghẽn về hạ tầng, dịch vụ công, dữ liệu và thể chế chậm được khắc phục.
Theo Thủ tướng, nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế trên có cả khách quan và chủ quan, trong đó chủ quan là chủ yếu, mà nguyên nhân lớn nhất là ý thức, trách nhiệm thực thi công vụ của một số người đứng đầu, vẫn còn tình trạng "trên nóng dưới lạnh". Công tác chỉ đạo, điều hành tại một số bộ, ngành, địa phương còn chưa quyết liệt; chưa phát huy được vai trò người đứng đầu; hoạt động cải cách có nơi còn mang "tính hình thức", chưa thực sự lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm. Cơ chế, chính sách còn mâu thuẫn, chồng chéo; việc dự báo, nắm bắt tình hình chưa sát, phản ứng chính sách ở một số bộ, địa phương chưa kịp thời. Chất lượng đội ngũ công chức, viên chức một số nơi chưa đáp ứng yêu cầu; kỷ luật, kỷ cương chưa cao; tâm lý sợ, né tránh, đùn đẩy trách nhiệm; công tác phối hợp của các cơ quan, đơn vị chưa kịp thời, chặt chẽ, hiệu quả…
Thủ tướng ghi nhận, biểu dương, đánh giá cao những nỗ lực, cố gắng và kết quả đạt được trong công tác CCHC của các bộ, ngành, địa phương - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Phân tích một số bài học kinh nghiệm, Thủ tướng nhấn mạnh, bài học lớn nhất là cần phát huy hơn nữa tinh thần, trách nhiệm thực thi công vụ, nói đi đôi với làm, nhất là khi có tình huống phát sinh, vấn đề mới cần giải quyết.
Cùng với đó, triển khai thực hiện kịp thời, đầy đủ các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Trung ương, chính sách, pháp luật của Nhà nước; linh hoạt, tích cực, chủ động trong việc triển khai các nhiệm vụ CCHC.
Bám sát tình hình thế giới, trong nước, thực tiễn; phản ứng chính sách kịp thời, hiệu quả. Tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, đi đôi với phân bổ nguồn lực gắn với tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực; đề cao trách nhiệm người đứng đầu.
Thực hiện nghiêm kỷ luật, kỷ cương hành chính; nghiêm cấm tình trạng né tránh, đùn đẩy trách nhiệm, sợ sai khi xử lý công việc; khuyến khích cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.
Sử dụng có hiệu quả các công cụ theo dõi, đánh giá trong hoạt động chỉ đạo, điều hành. Tiếp tục thực hiện tốt công tác truyền thông chính sách đồng thuận đối với người dân, doanh nghiệp.
Cải cách hành chính từ cơ sở
Thời gian tới, về các nhiệm vụ, giải pháp chung, Thủ tướng nêu rõ, cần nâng cao hơn nữa nhận thức về vai trò, vị trí, tầm quan trọng, sức lan tỏa của CCHC với sự phát triển của đất nước.
Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu đẩy mạnh hơn nữa cả 6 nội dung CCHC, trong đó cải cách thể chế là nền tảng, cải cách thủ tục là trọng tâm, cải cách chế độ công vụ, công chức là động lực, cùng với cải cách tổ chức bộ máy, cải cách tài chính công và xây dựng Chính phủ số, để tạo đột phá.
Đặc biệt, Thủ tướng cho rằng cần chú trọng CCHC từ cơ sở, nghiên cứu giảm cán bộ, công chức cấp tỉnh, cấp huyện để tăng cường cho cơ sở để giải quyết thủ tục, công việc cho người dân và doanh nghiệp.
Các thành viên của Ban Chỉ đạo phát huy vai trò lãnh đạo, chỉ đạo, hoàn thành các nhiệm vụ CCHC năm 2023. Tuyệt đối không đùn đẩy, phải đẩy mạnh tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho người dân, doanh nghiệp, không gây lãng phí nguồn lực.
Các bộ, ngành, địa phương tiếp tục rà soát, đổi mới phương thức, cách làm và phát huy vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu để tổ chức thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ CCHC được giao. Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố nào chưa trực tiếp phụ trách công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế thì phải phân công ngay. Lãnh đạo cấp ủy, chính quyền, nhất là cấp cơ sở thực hiện nghiêm túc việc lắng nghe, tăng cường đối thoại để trực tiếp nắm bắt thực tiễn và chỉ đạo xử lý tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho người dân, doanh nghiệp.
Thủ tướng đề nghị các đồng chí thành viên Ban Chỉ đạo triển khai thực hiện ngay các nhiệm vụ, giải pháp đẩy mạnh CCHC, nhất là cải cách TTHC gắn với chuyển đổi số, cung cấp DVC trực tuyến... - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Các bộ, ngành khẩn trương hoàn thiện, trình cơ quan có thẩm quyền ban hành văn bản quy định chi tiết luật, pháp lệnh, nghị quyết đã có hiệu lực pháp luật.
Thủ tướng một lần nữa nhấn mạnh yêu cầu rà soát, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi, tăng cường kiểm tra, giám sát và rà soát, cắt bỏ tất cả các thủ tục không cần thiết với người dân và doanh nghiệp. Các cơ quan quản lý tập trung thực hiện nhiệm vụ xây dựng thể chế, chính sách, tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy hoạch, huy động nguồn lực, kiểm tra, giám sát, đánh giá, tổng kết, khen thưởng, kỷ luật...
Cùng với đó, khẩn trương triển khai hiệu quả các văn bản chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cải cách TTHC trong cấp phiếu lý lịch tư pháp; đẩy mạnh các giải pháp cải cách và nâng cao hiệu quả giải quyết TTHC, cung cấp DVC phục vụ người dân, doanh nghiệp; rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa TTHC, quy định kinh doanh, xử lý các vướng mắc, bất cập về TTHC để báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV, giao Tổ công tác cải cách TTHC của Thủ tướng Chính phủ làm đầu mối chỉ đạo, đôn đốc.
Tiếp tục rà soát, sắp xếp, kiện toàn chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của các cơ quan, đơn vị trực thuộc đáp ứng các tiêu chí thành lập tổ chức do Chính phủ quy định. Thực hiện có hiệu quả Nghị định số 29/2023/NĐ-CP về tinh giản biên chế; cơ cấu lại đội ngũ công chức, viên chức theo vị trí việc làm…
Tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong cơ quan hành chính nhà nước, triển khai kịp thời, đẩy đủ các chỉ đạo của Thủ tướng tại Công điện số 968/CĐ-TTg ngày 16/10/2023. Khẩn trương ban hành hướng dẫn vị trí việc làm của công chức, viên chức.
Tập trung rà soát, hoàn thiện các quy định pháp luật để triển khai có hiệu quả Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi). Khẩn trương rà soát, hoàn thiện việc sửa đổi, bổ sung các quy định để phục vụ triển khai có hiệu quả Đề án 06.
Tiếp tục ban hành, triển khai có hiệu quả các chính sách giảm phí, lệ phí, nhất là giảm thời gian giải quyết TTHC để khuyến khích người dân, doanh nghiệp sử dụng DVC trực tuyến.
Về các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, Thủ tướng yêu cầu Bộ Nội vụ tiếp tục nghiên cứu, đề xuất những biện pháp, giải pháp mới, sáng tạo, đột phá để tổ chức thực hiện Chương trình CCHC nhà nước giai đoạn 2021 - 2030 một cách toàn diện, đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm, đi vào chiều sâu, thiết thực, hiệu quả.
Chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan triển khai các nhiệm vụ cần thiết để thực hiện cải cách tổng thể chính sách tiền lương từ ngày 1/7/2024 theo Nghị quyết của Quốc hội về dự toán ngân sách năm 2024.
Khẩn trương rà soát, hoàn thiện trình cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản QPPL để tiếp tục cải cách các quy định về nâng ngạch công chức, thăng hạng viên chức.
Thực hiện các biện pháp để triển khai có hiệu quả Nghị định 73/2023/NĐ-CP về việc khuyến khích cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đột phá vì lợi ích chung. Phối hợp với Thanh tra Chính phủ tổ chức thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 26/CT-TTg ngày 20/10/2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc chấn chỉnh, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động công vụ.
Văn phòng Chính phủ đôn đốc các bộ, địa phương hoàn thành các nhiệm vụ cải cách TTHC năm 2023 theo các kế hoạch được ban hành. Tổng hợp, theo dõi, giúp Tổ công tác cải cách TTHC của Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo, đôn đốc các bộ, ngành, địa phương thực hiện rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa TTHC, quy định kinh doanh theo chương trình, kế hoạch đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao.
Bộ Tư pháp chủ trì, đôn đốc các bộ, ngành tập trung rà soát toàn diện các quy định pháp luật, kịp thời phát hiện những quy định bất cập, những vấn đề vướng mắc để sửa đổi, bổ sung hoặc đề xuất sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ; tổng hợp, báo cáo Chính phủ.
Khẩn trương xây dựng, trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định quy định chi tiết một số điều Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Theo dõi, đôn đốc các bộ, cơ quan còn nợ, chậm ban hành các văn bản quy định chi tiết được giao; kịp thời tiếp nhận, xử lý những khó khăn, vướng mắc phát sinh.
Bộ Tài chính phối hợp các bộ, ngành hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật để đẩy mạnh tự chủ đơn vị sự nghiệp công lập và xã hội hóa dịch vụ công ở các lĩnh vực có đủ điều kiện.
Bộ Thông tin và Truyền thông khẩn trương xây dựng các văn bản quy định chi tiết Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi); khẩn trương rà soát, đánh giá và đề xuất các giải pháp kỹ thuật nâng cao hiệu quả cung cấp DVC trực tuyến tại các bộ, ngành, địa phương, tránh thực hiện dàn trải, máy móc, hình thức, gây phiền hà, bức xúc và lãng phí nguồn lực.
Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương thúc đẩy thực hiện và tháo gỡ các điểm nghẽn triển khai Đề án 06 theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; tổ chức triển khai Nghị quyết số 175/NQ-CP ngày 30/10/2023 của Chính phủ phê duyệt Đề án Trung tâm dữ liệu quốc gia bảo đảm thiết thực, hiệu quả, tiết kiệm trong quá trình thực hiện đề án.
Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với VPCP, Bộ Nội vụ tăng cường kiểm tra chuyên đề về việc giải quyết TTHC trên lĩnh vực đất đai; kiên quyết xử lý nghiêm trường hợp thực hiện không đúng quy định, gây phiền hà, sách nhiễu người dân. Tập trung nguồn lực để đẩy nhanh tiến độ xây dựng, hoàn thiện và vận hành hiệu quả CSDL quốc gia về đất đai.
Sau Phiên họp, Thủ tướng đề nghị các đồng chí thành viên Ban Chỉ đạo triển khai thực hiện ngay các nhiệm vụ, giải pháp đẩy mạnh CCHC, nhất là cải cách TTHC gắn với chuyển đổi số, cung cấp DVC trực tuyến, để góp phần thúc đẩy thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ chính trị, KTXH năm 2023.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!