"Hẹn ngày trở lại, tạm biệt Thủ đô yêu dấu" - Dấu vết phấn, vôi, gạch non trên những mảng tường Thủ đô thể hiện quyết tâm trở về giành lại Hà Nội của những người lính vào mùa đông năm 1946. 9 năm sau, cùng với chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, lời hẹn trở về của những người con Thủ đô đã trở thành hiện thực.
Thời kỳ Hà Nội bị tạm chiếm, Nhà tù Hỏa Lò là nơi thực dân Pháp sử dụng để giam giữ những nguời tham gia kháng chiến, ủng hộ cách mạng.
Bà Hồng Phấn khi ấy là một nữ sinh Chu Văn An tích cực tham gia phong trào kháng chiến của học sinh, sinh viên, bị bắt giam vào tháng 11/1950. Chưa đủ 18 tuổi, bà được trả tự do. Bà quay trở lại hoạt động Đoàn và được gọi ra vùng tự do kháng chiến. Ngày giải phóng 10/10/1954, cô nữ sinh Hồng Phấn trở về trong đoàn quân tiếp quản Thủ đô.
Với ông Nguyễn Mạnh, một cựu chiến binh Trung đoàn Thủ đô, ngày trở về 10/10/1954 vẫn còn tươi rói trong ký ức. 9 năm kháng chiến chống Pháp là 9 năm xa cách. Ngày 10/10/1954, niềm hạnh phúc trở về, đoàn tụ len lỏi qua từng góc phố, từng mái nhà. Bức ảnh được chụp sau ngày giải phóng Thủ đô. Niềm vui hân hoan hiện lên từng nét mặt. Bởi kể từ hôm ấy, họ được sống trong một Thủ đô hoà bình.
Bức ảnh đánh dấu ngày trở về Thủ đô giải phóng của đại gia đình cố Bộ trưởng Nguyễn Văn Huyên. Suốt 9 năm, có những người lên chiến khu, có những người ở lại với Thủ đô, đây là khoảnh khắc của đoàn tụ.
Ngày 10/10 năm ấy, hàng vạn những bức ảnh đoàn tụ gia đình đã được chụp. Đất nước sau đó còn phải đi tiếp chặng đường đằng đẵng 21 năm để đến được hòa bình thống nhất nhưng chiến thắng lịch sử 1954 mãi mãi là một mốc son chói lọi, một bài học lớn về tinh thần kiên cường bất khuất và trên hết là tình yêu Tổ quốc vô bờ bến của nhân dân Việt Nam, trong đó có những người con Hà Nội.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!