Theo báo cáo của Bộ Công an, tính đến thời điểm này, trên cả nước có 224.690 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý, tăng hơn 2.100 người so với năm 2017. Tỷ lệ sử dụng ma túy tổng hợp chiếm 74%, đặc biệt, tại cơ sở cai nghiện các tỉnh Tây Nam Bộ tỷ lệ là 95%.
Đề án đổi mới cai nghiện ma túy của Chính phủ đặt mục tiêu đến năm 2020, 90% người nghiện có hồ sơ quản lý được điều trị nghiện, trong đó điều trị bắt buộc tại cơ sở cai nghiện chỉ chiếm 9%. Như vậy, công tác cai nghiện ma túy theo đề án này chủ yếu hướng đến cai nghiện ở cộng đồng, gia đình. Tuy nhiên, trên thực tế, hiện việc cai nghiện ma túy tại cộng đồng, gia đình còn rất nhiều khó khăn do thiếu và yếu về cả cơ sở vật chất, nhân lực, chế độ và chính sách.
Chúng ta đã áp dụng nhiều phương pháp từ cai nghiện tập trung đến cai nghiện tại cộng đồng, dùng thuốc thay thế nhưng chưa phương pháp nào có hiệu quả. Mỗi năm, các trung tâm cai nghiện phải tiếp nhận hơn 10.000 đối tượng mới. Tuy nhiên, các trung tâm cai nghiện tập trung bắt buộc đang trong tình trạng xuống cấp, quá tải trầm trọng sau nhiều năm không được đầu tư. Tình trạng này đã gây ra sự bức xúc của các học viên, dẫn tới những vụ phá trại liều lĩnh, ảnh hưởng đến an ninh trật tự và an toàn của người dân sống xung quanh. Nhiều trung tâm đang phải gồng mình quản lý và điều trị người cai nghiện trong hoàn cảnh thiếu nhân viên và hạ tầng bị xuống cấp nghiêm trọng.
Vấn đề lập hồ sơ đưa người nghiện đi cai nghiện bắt buộc đã được sửa đổi với quy chế phối hợp giữa chính quyền địa phương, các ngành liên quan gồm: lao động xã hội - y tế - công an - tư pháp. Tuy nhiên, trong quá trình lập hồ sơ vẫn còn nhiều vướng mắc phát sinh.
Trong những năm qua, Việt Nam đã tốn rất nhiều tiền của, công sức để kiểm soát cả nguồn cung lẫn giảm cầu ma túy nhưng kết quả không được như mong muốn. Giá ma túy rẻ hơn nên số người nghiện ngày càng gia tăng và trẻ hóa. Việc cần làm hiện nay là đổi mới hình thức cai nghiện. Theo đó, thay vì coi người nghiện là tệ nạn xã hội, cần coi như họ bị mắc bệnh mãn tính cần chữa trị và có thể chữa ngay tại cộng đồng. Để làm được điều này, luật cần được sửa đổi.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!