Lễ khai ấn đền Trần tại Tiên Miếu nhà Trần (Phủ Thiên Trường) diễn ra vào đêm 14, rạng sáng 15 tháng Giêng là một trong những lễ hội nhận được nhiều sự quan tâm nhất từ người dân. Bởi đây là hoạt động văn hóa mang ý nghĩa phát huy truyền thống dựng nước, giữ nước của dân tộc.
Trước đây, tục lệ phát ấn vào thời điểm nửa đêm đã khiến hàng ngàn người ùn ùn đổ về lễ hội, gây nên tình cảnh chen lấn, xô đẩy phản cảm. Do đó, thời gian phát ấn đã được thay đổi, thay vì phát lúc nửa đêm ngay sau lễ Khai Ấn thì được phát vào buổi sáng ngày 15 tháng Giêng.Trước câu hỏi về thời gian phát ấn, Thứ trưởng Bộ VHTT&DL Trịnh Thị Thủy cho biết hiện chưa thể tính tới việc khôi phục lễ phát ấn vào lúc nửa đêm được bởi khó đảm bảo về an ninh trật tự tại lễ hội. Bởi lẽ khi phát ấn đền Trần vào nửa đêm dễ tạo nên cảnh tượng hỗn loạn. Trong năm 2016 đã có 26 người bị thương do tranh cướp ấn, nhiều người bị ngất và bị thương.
Được biết, việc thay đổi thời gian phát ấn (phát vào buổi sáng ngày 15 tháng Giêng thay vì lúc nửa đêm ngay sau lễ Khai ấn) đã được thực hiện 6 năm qua, trong thời gian này đã không còn tình trạng tranh cướp, xô đẩy chen lấn mất trật tự. Tuy nhiên, lượng du khách đổ về lễ hội hàng năm vẫn rất đông, tập trung nhiều trong khuôn viên đền vào cùng một thời điểm nên BTC lễ hội phải chịu rất nhiều sức ép trong quá trình tổ chức.
Ông Nguyễn Đức Bình, Trưởng ban Quản lý di tích đền Trần cho biết, các năm trước có xuất hiện một số hành vi "cướp lộc trên bàn thờ" trong đêm khai ấn đều là do chủ lễ phát lộc cho người dân hoặc du khách tự mang lễ vào rồi mang ra. Còn những hành vi quá khích như trèo lên ban thờ, rút bảo kiếm, đốt hương nghi ngút... đều là do một số người lợi dụng đám đông để tuyên truyền đạo lạ.
Theo UBND tỉnh Nam Định, chương trình Lễ hội sẽ bắt đầu từ ngày 11 tháng Giêng (tức ngày 15/2/2019) với Lễ rước Kiệu Ngọc Lộ cùng các nghi lễ tại chùa Phổ Minh, đền Thiên Trường. Ngày 12 tháng Giêng sẽ là lễ rước Nước, tế Cá từ đền Cố Trạch rước về đền Thiên Trường. Đêm khai ấn diễn ra từ 22h40, mở đầu là Lễ dâng hương do UBND TP Nam Định chủ trì. Lễ rước kiệu ấn từ 22h40 đến 23h10. Lễ rước kiệu ấn bắt đầu từ sân đền Cố Trạch qua cổng chính tới đền Thiên Trường.
Nghi lễ khai ấn bắt đầu từ 23h15. Sẽ có 14 cụ cao niên phường Lộc Vượng, cùng đại diện một số ban ngành đoàn thể vào nội cung chứng kiến Lễ đóng ấn (14 cánh ấn trên giấy vàng). Những lá ấn này sau đó được dâng lên các đình, chùa thuộc phường Lộc Vượng: đền Thiên Trường, đền Cố Trạch, đền Trùng Hoa, chùa Phổ Minh, Văn chỉ Hiền Đàn, đình Tức Mặc, đình Kênh, đình Bái, đình Vĩnh Trường…
Sau nghi lễ chính, từ 23h55 trở đi mới mở cửa đền cho người dân và khách thập phương vào lễ đầu năm. 5h sáng ngày 15 tháng Giêng bắt đầu phát ấn cho nhân dân và du khách thập phương tại nhà Giải Vũ, nhà trưng bày đền Trùng Hoa.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!