Mùa Sen Dolta lại về, đồng bào Khmer ở thị xã Tịnh Biên, tỉnh An Giang không chỉ háo hức đón lễ cúng ông bà truyền thống mà còn nô nức tham gia Hội Đua Bò Chùa Rô. Sự kiện này đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa của người dân nơi đây, thu hút hàng ngàn người tham dự mỗi năm, biến những cánh đồng lúa chín vàng thành một sân khấu lễ hội sôi động.
Chùa Rô - Nơi hội tụ của tâm linh và văn hóa
Tọa lạc tại xã An Cư, huyện Tịnh Biên, chùa Rô không chỉ là một công trình kiến trúc tôn giáo độc đáo mà còn là trung tâm văn hóa của cộng đồng Khmer địa phương. Với lịch sử hình thành và phát triển lâu đời, chùa Rô đã chứng kiến biết bao thăng trầm của vùng đất Bảy Núi, đồng thời lưu giữ và truyền bá những giá trị văn hóa truyền thống quý báu của dân tộc Khmer.
Hội Đua Bò, được tổ chức thường niên tại chùa Rô, là một trong những hoạt động văn hóa đặc sắc nhất, thu hút sự quan tâm không chỉ của bà con Khmer mà còn của đông đảo du khách và nhiếp ảnh gia.
Chuẩn bị công phu cho 'vận động viên bốn chân'
Để chuẩn bị cho ngày hội lớn, các nài bò đã dành nhiều tháng trời để huấn luyện và chăm sóc những "vận động viên bốn chân" của mình. Bò được tuyển chọn kỹ càng, không chỉ khỏe mạnh mà còn phải có tố chất nhanh nhẹn, thông minh. Quá trình huấn luyện đòi hỏi sự kiên nhẫn, tỉ mỉ và tình yêu thương đối với những chú bò.
Chế độ dinh dưỡng đặc biệt: Trước ngày thi đấu, bò được tăng cường khẩu phần ăn với các loại thức ăn giàu dinh dưỡng như cỏ tươi, cám, chuối, trứng và thậm chí cả nước dừa tươi. Điều này giúp bò có đủ sức khỏe và năng lượng để thi đấu.
Tập luyện thể lực: Các nài bò thường xuyên đưa bò ra đồng để tập chạy, làm quen với địa hình lầy lội và tăng cường sức bền. Việc tập luyện này diễn ra đều đặn trong nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng trước ngày thi đấu.
Chăm sóc sức khỏe: Bò được kiểm tra sức khỏe thường xuyên để đảm bảo chúng ở trong tình trạng tốt nhất. Các nài bò cũng chú ý đến việc vệ sinh chuồng trại và phòng ngừa các bệnh thường gặp ở bò.
Tạo sự gắn kết: Ngoài việc chăm sóc thể chất, các nài bò còn dành thời gian để trò chuyện, vuốt ve và tạo sự gắn kết với bò. Điều này giúp bò cảm thấy thoải mái và tin tưởng vào người điều khiển, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thi đấu.
Ngày hội - Bức tranh đa sắc màu văn hóa
Vài ngày trước khi lễ hội diễn ra, không khí tại các phum sóc càng trở nên sôi động. Các nài bò tất bật chuẩn bị những công đoạn cuối cùng. Những bộ trang phục truyền thống được may đo tỉ mỉ, những chiếc xe bò được trang trí rực rỡ, tất cả đều hướng về ngày hội lớn với sự háo hức và mong chờ.
Sáng sớm ngày hội, dòng người từ khắp nơi đổ về chùa Rô. Tiếng trống rộn ràng, tiếng nhạc ngũ âm vang vọng khắp không gian. Sân chùa tràn ngập sắc màu của những bộ trang phục truyền thống, những nụ cười rạng rỡ và những ánh mắt háo hức. Đặc biệt, lễ hội còn thu hút rất nhiều nhiếp ảnh gia từ khắp nơi đến để ghi lại những khoảnh khắc độc đáo và ấn tượng của cuộc đua, góp phần lan tỏa vẻ đẹp văn hóa Khmer đến với công chúng.
Những màn trình diễn đầy kịch tính
Các đôi bò chiến đã cống hiến những màn trình diễn mãn nhãn, mang đến không khí sôi động và hào hứng cho lễ hội. Tiếng hò reo cổ vũ, tiếng vó bò dồn dập và những pha bứt tốc ngoạn mục trên đường đua lầy lội đã làm nên sức hấp dẫn của ngày hội, khiến các nhiếp ảnh gia không ngừng bấm máy để ghi lại những khoảnh khắc đẹp.
Hội cấy mạ - tái hiện nét đẹp truyền thống
Sau những màn đua bò đầy kịch tính, không khí lễ hội tiếp tục được hâm nóng với hội cấy mạ. Đây là một hoạt động mang ý nghĩa sâu sắc, tái hiện lại nét đẹp lao động của người Khmer, đồng thời thể hiện sự biết ơn đối với đất trời và cầu mong một mùa màng bội thu. Các sư sãi cùng bà con Khmer hăng say cấy mạ trên cánh đồng, tạo nên một bức tranh đồng quê yên bình và tràn đầy sức sống.
Giao thoa giữa truyền thống và đam mê
Hội Đua Bò Chùa Rô không chỉ là một cuộc thi thể thao mà còn là nơi giao thoa giữa truyền thống và đam mê. Truyền thống được thể hiện qua việc gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa Khmer, từ trang phục, âm nhạc đến các nghi lễ truyền thống. Đam mê được thể hiện qua sự nhiệt huyết của các nài bò, sự cổ vũ cuồng nhiệt của khán giả và những khoảnh khắc thăng hoa trên đường đua.
Với những giá trị văn hóa sâu sắc và sức hút đặc biệt, Hội đua bò Chùa Rô hứa hẹn sẽ tiếp tục phát triển, trở thành một điểm đến hấp dẫn cho du khách và là niềm tự hào của đồng bào Khmer An Giang. Mỗi mùa Sen Dolta về, lễ hội lại thắp lên ngọn lửa đam mê, gắn kết cộng đồng và lưu giữ những giá trị văn hóa truyền thống quý báu.
Bài & Ảnh: Chu Quang Minh
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!